Β«ΠΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅Β» ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ
ΠΠ· ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΌΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ «ΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅» ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠΊΡΠ°, ΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ, ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠ΅ ΡΠ΄ΡΠ° ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ·ΡΡΡΠΊΠΎΠ² Ρ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠΌΡΠΌ — Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΡ ΡΠ΅Π»Π΅Ρ. ΠΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌΠ° Π‘ Π² ΡΠΈΡΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ Π»Π°ΠΊΡΠ°Ρ-Π°ΡΠΈΠ΄ΠΎΠ·Π°, ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² ΠΈ Π»ΠΈΠΏΠΈΠ΄ΠΎΠ². ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π· ΠΈ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΠ€Π, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Β«ΠΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅Β» ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Ρ ΡΠΎΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π·Π°Π±ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΏΠ°ΡΠΎΠ³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π·Π²Π΅Π½ΡΠ΅Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ. ΠΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ Π΄Π°Π»Π΅ΠΊΠΎ Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ½ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΠΉ Π΄Π΅Π½Ρ.
ΠΡΠ΅ ΡΡΠΈ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠΎΡΡΠ½Ρ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ Π΄Π»Ρ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ² ΡΠ°ΠΌΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠ΅ΠΉ — Π½Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ², ΠΊΠ°ΡΠ΄ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ², Π½Π΅ΠΎΠ½Π°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ², Π½Π΅ΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ², Ρ ΠΈΡΡΡΠ³ΠΎΠ², ΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ², ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ½ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ½Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ², ΠΏΡΠ»ΡΠΌΠΎΠ½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ² ΠΈ Π΄Ρ.
ΠΠΎ Π½Π°ΡΠΈΠΌ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ, Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΡΠ΅ΡΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ-ΠΈΠ½Π²Π°Π»ΠΈΠ΄ΠΎΠ² Π² ΡΠΈΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΎΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΈΡ Π·Π°Π±ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΠΊΠΈ. Π‘Π»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π·Π° ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ Ρ Π·Π°Π±ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΠΈΠΌΠΈΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΊΠ°Π½Π΅Π²ΠΎΠΉ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠΈ.
ΠΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π΅Π΄Π°Π²Π½ΠΎ Π² ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΠΠ ΠΏΠ΅Π΄ΠΈΠ°ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ Π΄Π΅ΡΡΠΊΠΎΠΉ Ρ ΠΈΡΡΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Ρ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ, ΠΏΠΎΡΡΡΠΏΠΈΠ²ΡΠΈΡ Π² Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΠΊΡ Ρ Π½Π΅Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½Π΅ΡΠ²Π½ΠΎ-ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ, ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΎΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½Π°. Π‘ΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠ° Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΡ Ρ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ: Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ (ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ ΠΠ°ΡΡΠ°Π½Π° ΠΈ ΠΠ»Π΅ΡΡΠ°-ΠΠ°Π½Π»ΠΎ), ΡΡΠ±Π΅ΡΠΎΠ·Π½ΡΠΉ ΡΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠ·, ΡΡΠ΄ Π½Π΅ΡΠ½Π΄ΠΎΠΊΡΠΈΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π·Π°Π΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΡΠ° (ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΎΠ΄ΠΈΡΠΏΠ»Π°Π·ΠΈΠΈ, ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ ΠΠ°ΡΡΠΊΠΎΠ³Π°, Π‘ΠΈΠ»ΡΠ²Π΅ΡΠ°-Π Π°ΡΡΠ΅Π»Π° ΠΈ Π΄Ρ.), Π²ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π° ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΄Π° ΠΊΠ°ΡΠ΄ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ , Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ , Ρ ΠΈΡΡΡΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π·Π°Π±ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π½ΠΈΠΉ. Π‘ΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎ Ρ ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π‘ΠΌΠΎΠ»Π΅Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΠΊΠ°Π΄Π΅ΠΌΠΈΠΈ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π° Π΄Π΅ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠΈΡΡΡΡΠ°Ρ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄ΠΈΠ°Π±Π΅ΡΠ΅ 1 ΡΠΈΠΏΠ° Ρ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎ ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΌ Π·Π°Π±ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 5 Π»Π΅Ρ.
ΠΡΠΎΠ±ΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ, Π²ΡΠ·Π²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΊΠΎΠΏΠ°ΡΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ. Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΡ — ΠΊΠ°ΠΊ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠ³Π°ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π·, ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄Ρ, ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΡΠΆΠ΅Π»ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²), ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π΄Π°Π²Π½ΠΎ (Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ ΠΏΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΡΠ΄Π° Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² — Π°Π·ΠΈΠ΄ΠΎΡΠΈΠΌΠΈΠ΄ΠΈΠ½Π°, Π²Π°Π»ΡΠΏΡΠΎΠ°ΡΠΎΠ², Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ³Π»ΠΈΠΊΠΎΠ·ΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ). ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊ ΡΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ, Π²ΡΠ·Π²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ Π°Π»ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ (ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠΈΡΠΈΡ Π²ΠΈΡΠ°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ² Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π).
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΡ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ, ΠΏΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π½Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ, ΡΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ² ΡΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ° ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠΈΠΌΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΌΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ²ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π² ΠΠ΅Π½Π΅ΡΠΈΠΈ Π² 2001 Π³., Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΎΠ± ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΠΠ, ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Ρ ΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ², Π° Ρ Π»ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Π² ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ° Ρ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΡΠ΅ 50%.
ΠΠ°ΡΠΎΠ³Π΅Π½Π΅Π·.
Π‘Π½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΊ Π½Π΅ΡΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΎΡΡΡΠΎΠΉ ΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΡΠ΄Ρ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΡ , ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ² (ΠΠ€Π) ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ Π²Π΅Π΄ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΡΠΎΠ±Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ. ΠΠ±ΡΠ°Ρ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ° Π½Π° ΠΎΡΡΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ². Π Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠΊΠ°Π΄Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ³Π½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠ΄ΡΠΊΡΠΈΠΈ, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π° ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ². Π’Π°ΠΊΠ°Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΆΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· 2−5 ΠΌΠΈΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Π½Π° ΡΠΎΠ½Π΅ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΠ€Π-1. ΠΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ³Π½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠΌΠ·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΡΡ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ, ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΈΠ½ΠΊΠΈΠ½Π°Π· — ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΡ Π·Π²Π΅Π½ΡΠ΅Π² ΡΡΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ, ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎ-ΠΠΠ’Π€-ΠΊΠ°Π½Π°Π»Π°, ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ Π½ΠΈΠΌ ΠΠ’Π€-Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ° Π+, ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠΈΡ H2O2.
ΠΠ° ΡΡΠΎΠΌ ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²Π°Ρ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΎΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ ΡΠ°Π½Π½ΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ², ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΠΈΡΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ. ΠΠ° ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½ΡΡΠ½ΠΈΠΉ Π΄Π΅Π½Ρ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π² ΠΌΠΎΠ·Π³Π΅ ΠΊ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ Π³Π΅Π½Π°ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ NGFI-A, c-jun, junB, c-fos, ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΠ±ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π²ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ/Π³ΠΈΠ±Π΅Π»ΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ½ΠΎΠ². Π ΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΡΠ΅ΠΊΠΎΠ½Π΄ΠΈΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π»ΠΎ Π·Π°ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠΈΠ³ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π²ΡΠ·Π²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠΆΠ΅Π»ΡΠΌ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠΈ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ°Ρ ΠΌΠΎΠ·Π³Π°, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ ΠΠΊ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ², ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΌΠ ΠΠ Π³Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π°Π½ΡΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°Π½ΡΠΎΠ².
ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π±ΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π½Π° Π½ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΠΌΠ΅ΠΎΡΡΠ°Π·Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½Π° (ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠΈΠ½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΠΎΠΏΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ Ρ Π½Π°Π±ΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΠΌ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ Π² ΡΡΠΎΠΌ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌΠ΅). ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π² Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΊ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π° ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π° Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈΠ½Π΄ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ Π³Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ². ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠΎΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΈΠ½Π΄ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΠΌ ΠΏΡΠΈ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠΈ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠΊΠ°Π½ΡΡ (HIF-1). ΠΡΠΎΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ, ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠΉ Π² Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ 90-Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΉ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠΎΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΠΌΠ΅ΠΎΡΡΠ°Π·Π° ΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ, Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Ρ Π½Π° ΡΠΊΠ°Π½Π΅Π²ΡΡ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΡ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ², ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π·Π° ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΡ, Ρ. Π΅. ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ³Π΅Π½Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠΊΠ°Π½Π΅ΠΉ.
Π Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π΄Π»Ρ Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 60 ΠΏΡΡΠΌΡΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ²-ΠΌΠΈΡΠ΅Π½Π΅ΠΉ. ΠΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠ»ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° (ΡΡΠΈΡΡΠΎΠΏΠΎΡΠ·Π°, Π°Π½Π³ΠΈΠΎΠ³Π΅Π½Π΅Π·Π°), ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠ°ΡΠΈΠΈ (ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΡ Π³Π»ΡΠΊΠΎΠ·Ρ, ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π»ΠΈΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΈΠΈ ΠΠ’Π€, ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΡ) ΠΈ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ HIF-1 Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Π½Π° ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΡ . ΠΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ O2 Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΡ.
ΠΠ΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠ»ΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ HIF-1 ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π³Π΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ redox-ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π΄Π²ΡΡ ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡ: ΠΈΠ½Π΄ΡΡΠΈΠ±Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ HIF-1Π± ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ HIF-1 Π (ΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΠΎΠΊΠ°ΡΠΎΡ Π°ΡΠΈΠ»Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠ° — aryl hydrocarbon receptor nuclear translocator — ARNT). ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΡ Ρ Π°ΡΠΈΠ»ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠΎΠΌ (AHR), ΠΎΠ½ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π΄ΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡ. ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²Π° HIF-1Π±: HIF-2Π±, HIF-3Π±. ΠΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ ΠΊ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ², ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΡ Π² Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ Π±Π°Π·ΠΈΡΠ½ΡΠΉ Π΄ΠΎΠΌΠ΅Π½ «ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»Ρ — ΠΏΠ΅ΡΠ»Ρ — ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»Ρ» (basic helix-loop-helix — bHLH), Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΠΌΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΉ Π΄Π»Ρ Π΄ΠΈΠΌΠ΅ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΠΠ.
HIF-1Π± ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· 826 Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ² (120 kD) ΠΈ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ Π΄Π²Π° ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ Π΄ΠΎΠΌΠ΅Π½Π° Π² C-ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅. Π Π½ΠΎΡΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Ρ Π½Π΅Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡΡ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°Π΅ΡΡΡ Π±ΡΡΡΡΠΎΠΉ ΡΠ±ΠΈΠΊΠ²ΠΈΡΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π΄Π΅Π³ΡΠ°Π΄Π°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΎΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΠΎΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ HIF-1Π± ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π»Ρ Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠ·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΌΠ΅Π½Π° Π΄Π΅Π³ΡΠ°Π΄Π°ΡΠΈΠΈ (ODDD — oxygen dependant domen degradation) Ρ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΡΠΌ Π² ΡΠΊΠ°Π½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠΌ von Hippel Lindau (VHL) — ΡΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΡ ΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΈΠ½Π»ΠΈΠ³Π°Π·Π°.
ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ O2-Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠ΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π²ΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ² P402 ΠΈ P564, Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ HIF-1Π±, ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ «Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΠ»Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»Π°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΌΠ΅Π½Π° (PHD)», ΠΈΠ»ΠΈ «HIF-1Π±-ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΈΠ³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»Π°Π·Ρ», ΡΡΠΎ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ Π΄Π»Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡ HIF-1Π± Ρ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠΌ VHL. ΠΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π±-ΠΊΠ΅ΡΠΎΠ³Π»ΡΡΠ°ΡΠ°Ρ, Π²ΠΈΡΠ°ΠΌΠΈΠ½ C ΠΈ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎ. ΠΠ°ΡΡΠ΄Ρ Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ° Π°ΡΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΠΈΠ½Π° Π² C-ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ Π΄ΠΎΠΌΠ΅Π½Π΅ (C-TAD), ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ HIF-1Π±. ΠΠΎΡΠ»Π΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ² ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΠ½Π° Π² ODDD ΠΈ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ° Π°ΡΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΠΈΠ½Π° ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ HIF-1Π± Ρ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠΌ VHL, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π΄Π΅Π»Π°Π΅Ρ Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡ ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΎΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅Π³ΡΠ°Π΄Π°ΡΠΈΠΈ.
Π ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠ·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ², Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π΄Π»Ρ Π½ΠΎΡΠΌΠΎΠΊΡΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ. Π ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ VHL Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ²ΡΠ·Π°ΡΡΡΡ Ρ HIF-1Π±, Π΅Π³ΠΎ Π΄Π΅Π³ΡΠ°Π΄Π°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΎΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ Π΄Π΅Π»Π°Π΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ Π΅Π³ΠΎ Π°ΠΊΠΊΡΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΡ. Π ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ p300 ΠΈ CBP ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ Ρ HIF-1Π±, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΎΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ Π½Π΅ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ Π°ΡΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΠΈΠ½ΠΈΠ»Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΎ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΡ HIF-1Π±, Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΠΎΠΊΠ°ΡΠΈΡ Π² ΡΠ΄ΡΠΎ, Π΄ΠΈΠΌΠ΅ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ Ρ HIF-1 Π, ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΠΊ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ° (HRE), Π·Π°ΠΏΡΡΠΊΠ°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ° HIF-1-Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΡΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ²-ΠΌΠΈΡΠ΅Π½Π΅ΠΉ ΠΈ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· Π·Π°ΡΠΈΡΠ½ΡΡ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΠ²Π½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² Π² ΠΎΡΠ²Π΅Ρ Π½Π° Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΡ.
ΠΡΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ³Π½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠ΄ΡΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π΅Π΅ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠΈ. Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π½Π°ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π΄Π΅Π·Π°Π΄Π°ΠΏΡΠ°ΡΠΈΡ, Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ Π½Π°ΠΊΠ°ΠΏΠ»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΠ€Π, Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ Π΅Π΅ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π³ΠΈΠ±Π΅Π»ΠΈ.
Π ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΡ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°, ΠΏΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈΡ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠ³Π½ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΠΎ-ΠΌΠ½Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ Π¦ΠΠ‘. ΠΠ΅ΠΉΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ· ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΡΠΊΠ°Π΄Π½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ (ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ) ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ»ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΡΠΎΠ±ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² — ΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π·. Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² Π·Π°ΠΏΡΡΠΊΠ° Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ «ΠΈΠ·Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ» ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅. Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠ±Π΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΈΠΈ ΠΠ€Π ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π° ΠΈ Π½Π΅ΠΊΡΠΎΠ·Π° ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΠΌ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ° ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡ ΠΈ ΠΈΠ½ΠΈΡΠΈΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°. ΠΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ ΠΠ€Π ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ. ΠΠ€Π, ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΠΈ ΠΈ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠΈ Π² ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°Π·ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ Π² Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠ΅ Π΄ΡΡ Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ (Π‘oQH2-NAD+) ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΈ NADH-Π‘oQH2-ΡΠ΅Π΄ΡΠΊΡΠ°Π·Ρ, Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π±Π»ΠΎΠΊΠ°Π΄Π΅ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌ-Π‘-Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠ° Π½Π° Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΈ Π½Π° ΡΠΎΠ½Π΅ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ»Π°Π²ΠΈΠ½ΠΎΠ². ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°, ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²Π°Ρ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π° ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ NO ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π°Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ — ΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΈΡΡ. ΠΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ NO. ΠΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡ NOS, Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΠΎ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅, ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ NO Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π³ΠΈΠΏΠΏΠΎΠΊΠ°ΠΌΠΏΠ°. ΠΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ NOS ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ±ΠΎΠΏΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡ L-Π°ΡΠ³ΠΈΠ½ΠΈΠ½Π° ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π° ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄. ΠΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ NOS Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΎΡΠ²Π΅Ρ Π½Π° ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ Π³Π»ΡΡΠ°ΠΌΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΒΡΠ°ΠΉΡΠΎΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π² Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ NOS ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ IL-1 Π ΠΈ TNF-Π±. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΈΡ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ Π³ΠΈΠ³Π°Π½ΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ. ΠΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ·ΠΈΠ»ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌ Π‘ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΡ , ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΠ½ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π½Π΅ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² Π΄ΡΡ Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΠΈ Π½Π΅ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π°ΡΠΊΠΎΡΠ±Π°ΡΠΎΠΌ. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌΠ° Π‘ (Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ) Π² ΡΠΈΡΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ, ΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° Π½ΠΈΡΡΠΎΠ·ΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ -ΡΠΎ ΡΠΈΠ³Π½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ . ΠΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΈΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ·ΠΈΠ»ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π³ΡΠ°Π½ΠΈΠ½, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠ°Π·ΡΡΠ²Ρ ΡΠ΅ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΊ ΠΠΠ ΠΈ ΠΊ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΡΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ Π·Π°ΠΏΡΡΠΊΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°. ΠΠ·Π±ΡΡΠΎΠΊ NO ΠΈΠ½Π³ΠΈΠ±ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π° ΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΠΠ, ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π½Π° Π°Π»ΠΊΠΈΠ»ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ΅ΡΠ°Π·Ρ, ΡΠΎΡΠΌΠ°ΠΌΠΈΠ΄ΠΎΠΏΠΈΡΠΈΠΌΠΈΠ΄ΠΈΠ½-ΠΠΠ-Π³Π»ΠΈΠΊΠΎΠ·ΠΈΠ»Π°Π·Ρ ΠΈ Π»ΠΈΠ³Π°Π·Ρ. NO Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅Ρ PARP ΠΈ ADP-ΡΠΈΠ±ΠΎΠ·ΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Π½Π° ΡΠΎΠ½Π΅ Π΄Π΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ° ΠΠ’Π€ ΠΈ Π½Π°ΠΊΠΎΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΈΡΠΈΠ΄ΠΈΠ½Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ². NO ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΠΎ Π²Π»ΠΈΡΠ΅Ρ Π½Π° ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· Π±Π΅Π»ΠΊΠ° Ρ53, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΈΠ½Π΄ΡΡΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΡ Bax, Fas, p53AIP (apoptosis inducing protein) ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π΅, ΡΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ Π²ΡΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΠ€Π ΠΈ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π° Π½Π° Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅. ΠΡΠ½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ «ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ». ΠΡΠΎ ΡΠΈΠΏΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ, Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ Π½ΠΎΠ·ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. Π Π°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠ° ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² (ΠΊΠ°ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ»Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ², Π΄ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈΠ½Π°, ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΈΠ½Π°); Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ°, Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° Π±Π΅Π»ΠΊΠ° de novo; Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΈΠΈ; Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΡΡ «ΠΏΠ°ΡΠ°Π·ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅» ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΎΠΏΡΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π·Π°ΠΏΠ°ΡΠΎΠ² Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»-ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»Π° ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡ Ρ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π² ΡΠΈΡΠΎΠ·ΠΎΠ»Ρ ΠΏΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ². ΠΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΈΠ½Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠ° Π±Π΅Π»ΠΊΠ° Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ (ΠΠ’Π€/ΠΠΠ€-Π°Π½ΡΠΈΠΏΠΎΡΡΠ΅Ρ), ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ Π² ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΡΠ°Π΅ΠΌΡΠΉ Π½Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠ°Π½Π°Π»-ΠΏΠΎΡΡ. ΠΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΈ ΠΈΠ· «ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠΉ» Π² «ΡΠΎΠΏΠΊΡ» ΡΡΠ±ΡΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π±Π΅Π· ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΠ’Π€. Π ΡΠΎΡΠ½ΡΡ Π±ΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΡ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌΠ° ΡΠΊΠ°Π½Π΅ΠΉ, Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΈΡ ΡΠΊΡΠ°ΠΉΡΠΎΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½ΡΡ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ, ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ «Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ» Π°ΠΊΠΊΡΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ Π‘Π°++ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ ΠΠ€Π ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡ ΠΈ Π²ΡΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ. Π ΡΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π° ΡΠΎΠ»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· Π½Π΅ΠΉΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² — ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ° Π½Π΅ΠΊΡΠΎΠ·Π° ΠΎΠΏΡΡ ΠΎΠ»ΠΈ (TNF-Π±), Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΡ , ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½ ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°. ΠΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠΎΡΠ° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΊΠ°Π½Π°Π», ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΎΠ±Π΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· ΡΡΠ΅Ρ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ²: ΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΠΎΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ° Π°Π΄Π΅Π½ΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΡ Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ², ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°Π½Π°Π»Π° (ΠΏΠΎΡΠΈΠ½Π°) ΠΈ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ΄ΠΈΠ°Π·Π΅ΠΏΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠ°. ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠΎΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π‘Π°++, ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΡΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Ρ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ. ΠΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π° ΠΈ Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠΊΡΠ°, ΡΠ΅Π»ΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ Π½Π΅ΠΈΠ·Π±Π΅ΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ, ΠΈ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅ΠΆΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π° Π² ΡΠΈΡΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°. ΠΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ: ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ, ΠΈΠ½Π΄ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ· (APOptosis-inducing factor — AIF), Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΎΡ ΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π· (second mitochondria-derived activator of caspases — Smac) ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π·Ρ. ΠΠ½Π΄ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΡΠΌΠΎ Π² ΡΠ΄ΡΠΎ, Π³Π΄Π΅ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π΄Π΅Π³ΡΠ°Π΄Π°ΡΠΈΡ ΠΠΠ. ΠΠ°ΡΡΠ΄Ρ ΡΠΎ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΠΌΠΈ Π±Π΅Π»ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠ· ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌ Π‘, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π² Π½ΠΎΡΠΌΠ΅ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΠΌ Π·Π²Π΅Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎ-ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ. Π ΡΠΈΡΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ΅ ΡΡΠΎΡ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠΌ Apaf-1 (APOptotic protease activating factor-1 — Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π°Π·Ρ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ-1) ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΠ΅Ρ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΡΠΎΠΌΠ½ΡΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡ. ΠΠ½ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Smac ΠΈ Π΅ΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ° (Omi/HtrA2) Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π·Ρ-9, ΡΠ°, ΡΡΠ°Π² ΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π·ΠΎΠΉ-9, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Π΅Ρ Π΄Π²Π° Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π·Ρ-3 ΠΈ -7; Π° ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠΆΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΡΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ, ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΠΊ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°.
Π ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Π·Π²Π°ΡΡ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½Π° Π² Π½Π°ΡΡΠΆΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ»ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΠΠ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΠ€Π ΠΈ NO. Π ΡΡΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π²ΠΎ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅ΠΌ Π»ΠΈΠΏΠΈΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΠΎΠ΅. Π’Π°ΠΊΠΎΠ΅ Π°ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΈΠΏΠΈΠ΄Π° ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ATPΠ°Π·Ρ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ ΠΈΠ· Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ Π»ΠΈΠΏΠΈΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»ΠΎΡ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ Π²ΠΎ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΠΉ. ΠΡΠ° ATPΠ°Π·Π° Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΈΠ½Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½Π°, Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ «Π½Π΅ ΡΠ·Π½Π°Π΅Ρ» ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΈΠΏΠΈΠ΄. ΠΠΎΡ ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½Π° ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΠ€Π Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΠΊ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΌ ΡΠ»ΠΎΠ΅ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ. ΠΠΎ-Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΌΡ, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡ, ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ Π² Π½Π°ΡΡΠΆΠ½ΠΎΠΌ Π»ΠΈΠΏΠΈΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΠΎΠ΅. ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π² ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½, ΡΠ»Π΅Ρ Π²Π½ΡΡΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ ΡΠΈΠ³Π½Π°Π» Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°.
Π€ΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ ΠΈΠ³ΡΠ°Π΅Ρ ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π΅, Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠΈΠΏΠΎΠΌ Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΠΎΠ². ΠΠ»Π΅ΡΠΊΠ° Ρ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ΠΎΠΌ Π²ΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΌ ΡΠ»ΠΎΠ΅ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ «ΡΠ·Π½Π°Π΅ΡΡΡ» ΡΡΠΈΠΌΠΈ Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ½ΠΈΡΠΈΠΈΡΡΡΡ Π΅Π΅ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·. ΠΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ², ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΡ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°ΡΡ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡ Π² ΠΌΠ΅ΠΆΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π±Π»ΠΈΠ·ΠΈ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ-ΠΌΠΈΡΠ΅Π½ΠΈ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ ΠΏΠ΅ΡΡΠΎΡΠΈΠ½ ΠΈ Π³ΡΠ°Π½Π·ΠΈΠΌΡ. ΠΠ΅ΡΡΠΎΡΠΈΠ½ ΠΏΡΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠΈΡ Π²ΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ-ΠΌΠΈΡΠ΅Π½ΠΈ. ΠΡΠ°Π½Π·ΠΈΠΌΡ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΡ ΠΈ Π·Π°ΠΏΡΡΠΊΠ°ΡΡ Π² Π½Π΅ΠΉ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·.
ΠΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΠΉ Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΠΎΠΌ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ-ΠΌΠΈΡΠ΅Π½ΠΈ ΠΊ Π²Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π² Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·, ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² Π΅Π΅ Π±ΠΎΠΌΠ±Π°ΡΠ΄ΠΈΡΠΎΠ²ΠΊΠ΅ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠΌ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠΌΡΡ ΡΠ½Π°ΡΡΠΆΠΈ Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΠ° ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ Π΄ΡΡ Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ. ΠΡΠ° ΡΠ΅ΠΏΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅Ρ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ NADPH, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΡΡΡΡ Π½Π° ΡΠ»Π°Π²ΠΈΠ½ ΠΈ Π΄Π°Π»Π΅Π΅ Π½Π° ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠΉ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌ b, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΡΠΉ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ½Π°ΡΡΠΆΠΈ Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΠ°. Π‘ΡΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΈΠ· Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΠ€Π ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ-ΠΌΠΈΡΠ΅Π½ΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠ²Π°Ρ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΠΉ ΡΠΈΠ³Π½Π°Π», ΠΏΠΎΡΡΠ»Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ ΡΡΠΈΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΈΠΏΠΈΠ΄ΠΎΠΌ.
ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π»Π΅ΠΉΠΊΠΎΡΠΈΡΡ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ Π½Π΅ΠΊΡΠΎΠ·Π° ΠΎΠΏΡΡ ΠΎΠ»ΠΈ. TNF ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π° Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π΅ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ-ΠΌΠΈΡΠ΅Π½ΠΈ, ΡΡΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΡΠ°Π·Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΉ Π·Π°ΠΏΡΡΠΊΠ° Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°. Π ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π·Ρ-8 ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π·Ρ-8. ΠΠ°ΡΠΏΠ°Π·Π°-8 — ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π°Π·Π°, ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠΈΡΠΎΠ·ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ Bid Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΅Π³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡ tBid (truncated Bid). tBid ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ³ΠΎ Π±Π΅Π»ΠΊΠ°, Bax, Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π»Ρ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² ΠΊΠ°Π½Π°Π»Π° Π²ΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΈΡ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅ΠΆΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π° Π² ΡΠΈΡΠΎΠ·ΠΎΠ»Ρ.
Π Π°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΠΏΡΡΠ΅ΠΉ ΠΠ€Π-Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π° ΠΈΠ»Π»ΡΡΡΡΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΈΡ. 1. ΠΡΡΠΈΠ½Π½Π°Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π°, ΠΏΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΉ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π΅ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π°, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ TNF Π΅ΡΡΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π²Π½Π΅ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΎΡΡ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π° (ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠ½Ρ), Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡ. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ Π°Π½ΡΠΈΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ, ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΠΌ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΠΌ. Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½ΠΈΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ ΡΠΈΠΏΠ° Bcl-2, ΡΠΎΡΠΌΠΎΠ·ΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ Bax; ΡΠΆΠ΅ ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π²ΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΈΠ½Π³ΠΈΠ±ΠΈΡΠΎΡΡ ΠΊΠ°ΡΠΏΠ°Π· (IAP); Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ NFkB (nuclear factor kB), ΠΈΠ½Π΄ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ TNF. NFkB Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ², ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π΄ΠΈΡΠΌΡΡΠ°Π·Ρ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π°Π½ΡΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ.
ΠΡΠ΅ ΡΡΠΈ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΡΠΎ ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ, ΡΡΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ «ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΡ Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ» Π΅ΡΡΡ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΈΡΡΠ΅ΡΠΏΠ°Π½Ρ Π²ΡΠ΅ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠ²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΅Π΅ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ½ΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ.
ΠΠ· ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΌΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ «ΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅» ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠΊΡΠ°, ΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ, ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠ΅ ΡΠ΄ΡΠ° ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ·ΡΡΡΠΊΠΎΠ² Ρ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠΌΡΠΌ — Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΡ ΡΠ΅Π»Π΅Ρ. ΠΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌΠ° Π‘ Π² ΡΠΈΡΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ Π»Π°ΠΊΡΠ°Ρ-Π°ΡΠΈΠ΄ΠΎΠ·Π°, ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² ΠΈ Π»ΠΈΠΏΠΈΠ΄ΠΎΠ². ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π· ΠΈ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΠ€Π, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ΠΈΠ·Π±Π΅ΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ «ΠΏΠ°ΡΠ°Π·ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΡΡ » ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ. Π¦ΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌ Π‘ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π²ΡΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΎΡΠ²Π΅Ρ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π‘Π°++, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²Π° Bcl-2. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΠΈΡΡΡΡ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ· Π½Π° ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ. Π Π·Π°ΠΏΡΡΠΊΠ΅ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°, Π²ΡΠ·Π²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΠΠ, Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ³Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΈ Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ, ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ 53 (Ρ53), Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡ Ρ ΠΠ°Ρ , ΡΡΠΈΠΌΡΠ»ΠΈΡΡΡ «ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΡΠΈ» ΠΈ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π½ΡΠ΅ Π³Π΅Π½Ρ. Ρ53 Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠΎΠ΄ΡΠ»ΡΡΠΎΡ ΡΡΠΈΡΠΈΠ΄Π° PUMA (p53 upregulated modulator of APOptosis), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Bcl-2 ΠΈ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΈΠ· ΡΡΡΠΎΡ ΡΡΠΎΡ ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Ρ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌΠ° Π‘ ΠΈΠ· ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ ΡΠΆΠ΅ Π½ΠΈΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅ ΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ, ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ALG-2, ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΠΉ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ Π³Π΅Π½ΠΎΠΌ (APOptosis-linked gene-2), ΡΠΎΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°. Π’Π°ΠΊ, Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ALG-2 ΠΈ Π±Π΅Π»ΠΊΠ° Alix (ALG-interacting protein X, ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ AIP1) ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠΈΡ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·Π°.
ΠΡΠΈΠ½ΡΠ² Π²ΠΎ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π²ΡΡΠ΅, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ΅Π±Π΅ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠ΅Π½Π°ΡΠΈΠΉ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΈΠ·Π²Π°Π½Π½ΡΡ Π·Π°ΡΠΈΡΠΈΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΠΎΡ ΠΠ€Π, Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΠΌΠΈ. ΠΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΡΡ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΡ , ΠΠ€Π Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡ ΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅, — Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌΠ° Π‘ Π² ΡΠΈΡΠΎΠ·ΠΎΠ»Ρ, ΡΡΠΎ Π½Π΅ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°Π½ΡΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠΈΡΠΎΠΏΡΠΎΠ·. ΠΡΠ»ΠΈ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΠΏΡΠΎΠ· ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ, ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠΈΡΠΎΡ ΡΠΎΠΌΠ° Π‘ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ°ΠΏΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² Π² ΡΠΈΡΠΎΠ·ΠΎΠ»Π΅ Π½Π΅ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΡ , ΡΡΠΎΠ±Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ·. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΏΡΠΎΠ΄ΡΡΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΠ€Π ΠΈ «ΠΎΡΠΊΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΈΠ½Π³ΡΡΠΎΠ½Ρ», ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°ΡΡ ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅ΡΡΡ Π°ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ· ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΎΡΠΈΡΡΠΊΠ° ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ ΠΎΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠΊ, ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ€Π.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΡ ΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ±ΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ΄Π΅Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΡΡΠΎΠΉΡΡΠ² ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ°. Π Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡ Π΄Π²Π° Π²ΠΈΠ΄Π° ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ — ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π²ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ°, ΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΡΡ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ²: Π³ΠΈΠΏΠΎΠΊΡΠΈΠΈ, ΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΠΈ, ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ·ΠΈΡΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ°, ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΡΠΏΠ°Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠ½ΠΎΠ². Π ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π΅ Π²ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΎΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½Π°, ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ.
ΠΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ — ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΠΎΠ΄Π½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Π²ΡΠ·Π²Π°Π½Π½Π°Ρ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ, Π±ΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΠΎ-ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ Ρ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎ-ΡΠΊΠ°Π½Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ. ΠΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ Π±ΡΠ»Π° ΡΡ Π΅ΠΌΠ°, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ Π½Π° Π±ΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠ°Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»Π°ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌ, ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ»ΠΈ:
- 1) ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ;
- 2) ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ;
- 3) ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ — ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ.
ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΈ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Ρ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠΉ, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊ 1962 Π³.: R. Luft ΠΈ ΡΠΎΠ°Π²Ρ. ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉ Π·Π°Π±ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΡ ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΌΡΡΡ Ρ ΠΏΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° Ρ Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΠΎΠΈΠ΄Π½ΡΠΌ Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ. Π ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Ρ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅, Π±ΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΌΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ½ΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠΌΠΈΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΠΉ. Π ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΡΡΠ³ΡΠ°Π»ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΈ ΠΏΠΎ ΠΠΎΠΌΠΎΡΠΈ, Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ΄Π°Π²Π»ΠΎΡΡ Π²ΡΡΠ²Π»ΡΡΡ Π² ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΌΡΡΡΠ°Ρ Π²ΠΎΠ»ΠΎΠΊΠ½Π° Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΡΠΌΠΈ — ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ ragged-red Π²ΠΎΠ»ΠΎΠΊΠ½Π° (RRF).
ΠΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅, Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π΅Π½ΠΎΠΌΠ° ΠΈ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΌΠΠΠ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΠΠ, ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ, Π²ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ — ΡΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° Π² ΡΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅, Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ. ΠΠ»ΡΡΠ΅Π²Π°Ρ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ — Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ, Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π³Π΅Π½ΠΎΠ², ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π·Π° ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ (ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ ΠΠ΅ΡΠ½ΡΠ° — Π‘Π΅ΠΉΡΠ°, MELAS, MERRF, ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°, ΠΠ°ΡΡΠ° ΠΈ Π΄Ρ.). ΠΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΈΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΎΠ². ΠΡΠΈ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ Π²ΠΎΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡ ΡΠ ΠΠ, ΡΠ ΠΠ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΠ΅ Π³Π΅Π½Ρ ΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ Π±ΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎ-ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ½Π·ΠΈΠΌΠΎΠ².
ΠΠ° ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ 90-Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² XX ΡΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ², ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΡ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΡΠΎΠΉΡΡΠ²Π°, ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° Π² ΡΡΠΏΠΈΠΊ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠΈΡΡΠΎΠ² Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ Π³Π΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΠΎΠ², Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠ°ΠΌΠΈ:
- — ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΡΡΡΡ: Π½ΠΈΠ·ΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΠ»Π΅ΡΠ°Π½ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΊΠ΅, Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠΎΠ½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠΈΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ, Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ½Π³Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΡΡΡΡ, ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠΌΠΎΠΏΠ°ΡΠ΅Π·, ΠΏΡΠΎΠ·;
- — ΡΠ΅ΡΠ΄ΡΠ΅: Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΌΠ°, Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠΈΠΎΠΊΠ°ΡΠ΄ΠΈΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ;
- — Π¦ΠΠ‘: Π°ΡΡΠΎΡΠΈΡ Π·ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ΡΠ²Π°, ΠΏΠΈΠ³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ, ΠΌΠΈΠΎΒΠΊΠ»ΠΎΠ½ΡΡ, Π΄Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΈΡ, ΠΈΠ½ΡΡΠ»ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΈΠ·ΠΎΠ΄Ρ, ΡΠ°ΡΡΡΡΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΠΊΠΈ;
- — ΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π½Π΅ΡΠ²Π½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°: Π°ΠΊΡΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π½Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ, Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π³Π°ΡΡΡΠΎΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°;
- — ΡΠ½Π΄ΠΎΠΊΡΠΈΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°: Π΄ΠΈΠ°Π±Π΅Ρ, Π³ΠΈΠΏΠΎΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΠΎΠΈΠ΄ΠΈΠ·ΠΌ, Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ·ΠΎΠΊΡΠΈΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΠΆΠ΅Π»ΡΠ΄ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Ρ, Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΡΡ.
ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° ΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ±ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΉ ΡΠΈΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΡ:
- Β· MELAS — Mitochondrial Myopathy, Encephalopathy, Lactic Acidosis and Stroke-like episodes (ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠΈΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ, ΡΠ½ΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ, Π»Π°ΠΊΡΠ°Ρ-Π°ΡΠΈΠ΄ΠΎΠ·, ΠΈΠ½ΡΡΠ»ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΈΠ·ΠΎΠ΄Ρ).
- Β· CPEO/PEO — External Ophtalmoplegia, Ophtalmoplegia plus syndrome (ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠΌΠΎΠΏΠ»Π΅Π³ΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½Π°Ρ Ρ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π³Π»Π°Π·ΠΎΠ΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΡΡΡ, ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠΌΠΎΠΏΠ»Π΅Π³ΠΈΡ ΠΏΠ»ΡΡ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌ).
- Β· KSS — Kearns — Sayre Syndrome — retinopathy, proximal muscle weakness, cardiac arrhythmia and ataxia (ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ, ΡΠ»Π°Π±ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΡΡΡ, Π°ΡΠΈΡΠΌΠΈΡ, Π°ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡ).
- Β· MERRF — Myoclonic Epilepsy associated with Ragged Red Fibres (ΠΌΠΈΠΎΠΊΠ»ΠΎΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΏΠΈΠ»Π΅ΠΏΡΠΈΡ Ρ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ RRF).
- Β· LHON — Leber Hereditary Optic Neuropathy (Π²ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π½Π°Ρ Π½Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ Π³Π»Π°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ΡΠ²Π°).
- Β· Leig syndrome — infantile subacute necrotizing encephalopathy (ΠΈΠ½ΡΠ°Π½ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΡΡΡΠ°Ρ Π½Π΅ΠΊΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΠ°Ρ ΡΠ½ΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ).
- Β· NAPR — Neuropathy, Ataxia and Pigmentary Retinopathy (Π½Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ, Π°ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΈΠ³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠ°ΡΠΈΡ).