ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅, ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°Ρ . Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠΉ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ SPSS, STATISTICAL, SAS, PSPP, R. ΠΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ, Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ, Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ. ΠΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠ°, ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅, ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°Ρ . Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠΉ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ SPSS, STATISTICAL, SAS, PSPP, R. ΠΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ, Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ, Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ. ΠΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠ°, ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡ, ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ΅, ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ ΠΈ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΈΠ· ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π΄Π΅Π»Π°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠΌ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ SPSS Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½Ρ Π΄Π»Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΡΠ΅ΡΡ, Π° ΠΏΠ°ΠΊΠ΅Ρ STATISTICA ΠΏΠΎ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π°ΠΌ Π·Π°Π΄Π°Ρ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ΄ΠΎΠ²) ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°Π·Π²Π΅ΡΠ½ΡΡΡΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·. Π ΡΡΠ΄Π΅ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π² Π² ΡΡΠΈΡ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ°Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ².
ΠΡΠΈ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π°, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΎ-ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ², Π² ΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΎ PSPP ΠΈ R.
ΠΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½Ρ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½Ρ ΠΈ Π±Π΅ΡΠΏΠ»Π°ΡΠ½Ρ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅Π½Π·ΠΈΠΈ. ΠΠ·-Π·Π° Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π²ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ (ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ R) Π² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠ΅. ΠΠ°ΠΊΠ΅Ρ PSPP, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, — ΡΡΠΎ Π±Π΅ΡΠΏΠ»Π°ΡΠ½ΡΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΌΡΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠΎΠ² SPSS, Ρ ΠΎΡΡ ΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΎΠΌ.
ΠΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠΎΠ², Π² ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ MS Excel, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°.
Π Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°ΡΠ΅ ΠΌΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Ρ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ°ΠΌΠΈ PSPP ΠΈ R Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ (ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ) ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π΄ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» ΠΈ Π΄Ρ. ΠΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ, Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΡΠΉ Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ°ΠΌΠΈ, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΡΠΈΡΡ ΡΡΠΎΡ ΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°Ρ Π±Π΅Π· ΡΡΠ΅ΡΠ±Π° Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π°, ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π² ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅.
ΠΠ°ΠΊΠ΅Ρ PSPP Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ΅Π½ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ»ΠΊΠ΅ http://www.gnu.org/software/pspp/ get. html, Π° ΠΏΠ°ΠΊΠ΅Ρ R — ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ»ΠΊΠ΅ http://www.r-project.org. Π‘ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠΎΠΉ R ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½Π°Π΄ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΡ R-Studio, Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ»ΠΊΠ΅ http:// www.rstudio.com.
ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊ ΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π°ΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΎ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ , Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΡ. ΠΡ Π΄Π΅Π»Π°Π΅ΠΌ ΡΡΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±Π»Π΅Π³ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΠΎΡΠ²ΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΡΡΠ° ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 7.21. Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅Ρ.
PSPP.
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² PSPP ΠΈ SPSS
ΠΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π² PSPP Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π°ΠΌΠΈ: ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ Π½Π°Π±ΠΎΡΠ° Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ΅ PSPP, ΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ· Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ MS Excel (ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄Ρ Π‘ΠΎΡΡ — Paste), ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΉΠ»Π° Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΉΠ»ΠΎΠ² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΎΠ² ΠΈ Π΄Ρ. ΠΠΎΡΠ»Π΅ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΠΎ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π° Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΈΡ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ. ΠΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΈΡΡ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΉΠ΄Ρ Ρ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΊΠΈ Data View Π½Π° Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΊΡ Variable View (ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ, Π΄Π²Π°ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΅Π»ΠΊΠ½ΡΠ² Π»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΠΊΠ½ΠΎΠΏΠΊΠΎΠΉ ΠΌΡΡΠΈ Π½Π° Π·Π°Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΊΠ΅ Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ»Π±ΡΠ°). ΠΠ°Π»Π΅Π΅ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΈΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ, Π΅Π΅ ΡΠΈΠ½, ΡΠΊΠ°Π»Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΌΠ΅ΡΠΊΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ.
ΠΠΎ ΡΠΌΠΎΠ»ΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΈΠΌΡ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ ΠΈΠ· Π±ΡΠΊΠ² var ΠΈ ΠΏΡΡΠΈ ΡΠΈΡΡ (1, 2 ΠΈ Ρ. Π΄.). ΠΡΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΡΠΎΠ±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°:
- β’ ΠΈΠΌΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°ΡΡΡΡ Ρ Π±ΡΠΊΠ²Ρ;
- β’ Π² Π½Π΅ΡΡΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΠΏΠ½ΡΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΡΡ PSPP Π½Π΅ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΈΡΠΈΠ»Π»ΠΈΡΡ (ΠΏΠΎ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ), Ρ ΠΎΡΡ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΡΠΎ Π½Π΅ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ;
- β’ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΡ ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΎΠ² («_», «.», «$» ΠΈ ΡΡΠ΄Π° Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ).
ΠΠΎ ΡΠΌΠΎΠ»ΡΠ°Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ. Π’ΠΈΠΏ ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ, ΡΠ΅Π»ΠΊΠ½ΡΠ² ΠΏΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΌΡ ΠΊΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»Ρ Π’ΡΡΠ΅. ΠΠ΄Π΅ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠΈΠΏ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ (ΡΠΎΡΠΊΠ° ΠΈΠ»ΠΈ Π·Π°ΠΏΡΡΠ°Ρ), ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΡΠ½ΡΡ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠ², Π·Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² Π΄Π΅Π½Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ°Ρ ΠΈ Ρ. Π΄.
ΠΠ»Ρ ΡΠ»ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎ Π²Π²Π΅ΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΊΡ (label) Π΄Π»Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ . ΠΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌ ΠΈ ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠ° (ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°), Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ. ΠΡΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎΠΉ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½Π° ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ Π»ΡΡΡΠ΅ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ°ΠΉΠ»Π΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ .
ΠΡΠΈ ΡΠ±ΠΎΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅Π΄ΠΊΠΎ ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΠΈΠ·Π±Π΅ΠΆΠ°ΡΡ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΡΠ΄Π° ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ (ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ) ΠΏΠΎ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌ (ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌ). ΠΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡ, ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ, ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ-Π½ΠΈΠ±ΡΠ΄Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π·Π½ΡΠΌ ΠΎΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌ: ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ ΠΎΡΡ Π±Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ· Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°. ΠΠ»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² PSPP ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ» (,). ΠΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ΄ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ . ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΌ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π²ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠΈΠ΅ Π² ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π΅, ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ, Π±ΡΠ΄ΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ (Range of missing values). ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ (Π΄ΠΎ ΡΡΠ΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ (Discrete missing values). Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π° ΠΈ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ (Range plus one discrete missing value). ΠΡΠ΅ ΡΡΠΈ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΡ Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½Ρ Π² Π΄ΠΈΠ°Π»ΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΠΎΠΊΠ½Π΅ Missing Values ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠ΅Π»ΡΠΊΠ° ΠΌΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΌΡ ΠΊΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»Ρ Missing. ΠΠΎ ΡΠΌΠΎΠ»ΡΠ°Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π° ΠΎΠΏΡΠΈΡ None, Ρ. Π΅. Π²ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ Π΄ΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠΌΡΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ.
ΠΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΠΈΡΠ°Π΅Ρ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΡΡ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΠΆΠ΅Π»Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΡ. ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄ΠΎΠΉ Select Cases ΠΈΠ· ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅Π½Ρ Data. Π Π΄ΠΈΠ°Π»ΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΠΎΠΊΠ½Π΅ Select Cases ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ ΠΎΡΠ±ΠΎΡΠ° Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ΄Π΅ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌΠΎΠ² ΠΎΡΠ±ΠΎΡΠ°:
- β’ All cases — Π²ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ Π΄Π»Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° (ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, Π½ΠΎ ΡΠΌΠΎΠ»ΡΠ°Π½ΠΈΡ);
- β’ Random sample of cases — ΠΈΠ· ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠ° (Π·Π°Π΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠΈ Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ²);
- β’ Based on time or case range — ΠΏΠΎΠ΄ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ (ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠΈ);
- β’ Use filter variable — ΠΏΠΎΠ΄ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ Π·Π°Π΄Π°Π²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠΊΠΈ (ΡΠΈΠ»ΡΡΡΠ°). ΠΠ°ΡΠΊΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ, Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΡΡΠΎ ΠΈ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Π½Π°Π±ΠΎΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π ΠΏΠΎΠ΄ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ Π² ΡΠΈΠ»ΡΡΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π½Π΅Π½ΡΠ»Π΅Π²ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠΈ, Π½Π΅ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π²ΡΠΈΠ΅ Π² ΠΏΠΎΠ΄ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, Π½Π΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡΡ , Π½ΠΎ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΡΡΡΡ Π² ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ°ΠΉΠ»Π΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ . ΠΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΡΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ, Π²ΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠΌΠ΅Ρ ΡΡΡΠΎΠΊΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠ½ΡΡ, Π° Π²ΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , ΠΊ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ-ΡΠΈΠ»ΡΡΡ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Selected^ 1) ΠΈ NotSelected (Q) ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π΄Π»Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², Π²ΠΎΡΠ΅Π΄ΡΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ Π²ΠΎΡΠ΅Π΄ΡΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΠ΄ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. ΠΠ°Π½Π½Π°Ρ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°Ρ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅Π°Π½ΡΠ° ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ. ΠΡΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°Π³ΡΡΠ·ΠΊΠ΅ ΡΠ°ΠΉΠ»Π° Π²Π½ΠΎΠ²Ρ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΠΎΠΉ Π²ΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π°Ρ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠ°. ΠΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ-ΡΠΈΠ»ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ, Π½ΠΎ ΠΎΠ½Π° ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π½Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½Π° (Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌ Use f ilter variable). Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π°Π»ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, Π½Ρ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π²ΡΠΈΠ΅ Π² Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΡ. ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»Π΅ Unselected Cases Are ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌ Deleted. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΡΠΎ Π΄Π΅Π»Π°ΡΡ Π½Π΅ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Π½Π°Π±ΠΎΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ .
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π² PSPP. Π ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΌ ΠΌΠ΅Π½Ρ Analyze Π²ΡΠ±ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΡ Descriptive Statistics, Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ — Frequencies. ΠΠ· Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ (ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅) Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π΅ΡΡΠΈ ΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΠ»Π΅ Variable{s). Π ΠΎΠΊΠ½Π΅ Statistics Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠ², Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
Mean — ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅;
Standard Deviation — ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅;
Variance — Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ;
Standard error of mean — ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΊΠ° ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ;
Minimum, maximum — ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠΈ;
Range — ΡΠ°Π·ΠΌΠ°Ρ (ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΡΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ);
Median — ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΠ°Π½Π°;
Mode — ΠΌΠΎΠ΄Π°.
ΠΠ»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π³ΠΈΡΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠΎΡ ΠΈ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΎΠΊΠ½Π΅ Frequencies Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ Π½Π°ΠΆΠ°ΡΡ ΠΊΠ½ΠΎΠΏΠΊΡ Charts ΠΈ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ Histogram ΠΈ Draw histogram, Superimpose normal curve.
ΠΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΈ Analyze — Descriptive Statistics — Descriptives. Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΡ z-ΡΠΊΠ°Π»Ρ ΡΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ Π°ΡΠΈΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ, ΡΠ°Π²Π½ΡΠΌ Π½ΡΠ»Ρ, ΠΈ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΡΠ°Π²Π½ΡΠΌ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ (Π΄Π»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ Save Z-sores).
ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΡ Analyze — Descriptive Statistics — Explore. Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΌ Π΄ΠΈΠ°Π»ΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΠΎΠΊΠ½Π΅ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΆΠ°ΡΡ Π½Π° ΠΊΠ½ΠΎΠΏΠΊΡ Statistics ΠΈ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ Descriptives. Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ 95%-Π½ΡΠΉ Π΄ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π΄Π»Ρ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ (95% confidence limits of mean).
ΠΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π² PSPP ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠ° ΠΠΎΠ»ΠΌΠΎΠ³ΠΎΡΠΎΠ²Π° — Π‘ΠΌΠΈΡΠ½ΠΎΠ²Π° {Kolmogorov-Smirnov test): Analyze — Non-Parametric Statistics — 1-Sample K-S; Test Distribution — Normal. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΠΌΡΠΉ Asymp. Sig. (Significance), Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ (0,1; 0,05; 0,01), ΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΠΈΠ΄ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π½Π΅ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ.
ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π· Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ-ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡ Π‘ΡΡΠΎΠ΄Π΅Π½ΡΠ° Π² ΠΌΠ΅Π½Ρ Analyze Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ Compare Means, Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ — One-Sample Π’ Test (Π΄Π»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡ), Independent Samples Π’ Test (Π΄Π»Ρ Π΄Π²ΡΡ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΠΊ) ΠΈΠ»ΠΈ Paired Samples TTest (Π΄Π»Ρ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΠΊ). ΠΠ· Π½Π΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π² PSPP ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ Ρ ΠΈ-ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ {Analyze — Non-Parametric Statistics — Chi-Square); ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠΉ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² {Sign) ΠΈ ΡΠ΅ΡΡ Π£ΠΈΠ»ΠΊΠΎΠΊΡΠΎΠ½Π° {Wilcoxon) Π΄Π»Ρ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΠΊ {Analyze — Non-Parametric Statistics — 2 Related Samples); ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠΉ Ρ ΠΈ-ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ Π€ΡΠΈΠ΄ΠΌΠ°Π½Π° {Friedman) ΠΈ Q-ΡΠ΅ΡΡ ΠΠΎΠΊΡΠ΅Π½Π° {Cochran's Q) Π΄Π»Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΠΊ {Malyze — Non-Parametric Statistics — Π Related Samples).
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π² R, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ.
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² R
ΠΠ²ΠΎΠ΄ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ Ρ (), ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π² ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡ (ΠΎΡ Π°Π½Π³Π», compile — ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ), Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Ρ = Ρ (2, 3, 5,4, 6, 5) ΠΈΠ»ΠΈ Ρ <- Ρ (2, 3, 5,4, 6, 5) (Π·Π½Π°ΠΊ «<-» Π² R ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠ²Π°ΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ). Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡ Ρ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ 2, 3,5, 4, 6, 5. ΠΡΠ»ΠΈ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΈ R ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ Ρ ΠΈ Π½Π°ΠΆΠ°ΡΡ Enter, Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π²ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΎ 111 2, 3, 5, 4, Π±, 5. Π£ΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ [ 1 ] ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ² — ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ.
ΠΡΠ»ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΡΠ³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ , ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ Ρ (), Π³ΡΡ () ΠΈΠ»ΠΈ scq (). ΠΠΈΠΆΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ: Ρ <- Ρ (1:5) — [1] 1 2 3 4 5; Π³Π΅Ρ (1:4, 2) — [1] 1 2 3 4 1 2 3 4; Π³ΡΡ (1:4, each = 2) — (Π¦ 1 122 334 4; Π³Π΅Ρ (1:4, Ρ (2, 2, 2, 2)) — [1] 1 1 2 2 3 34 4; Π³ΡΡ (1:4, Ρ (2,1,2, 1)) — [1] 1 1 2334;
Π³Π΅Ρ (1/6,6) — [ 11 0.1 666 667 0.1 666 667 0.1 666 667 0.1 666 667 0.1 666 667 0.1 666 667'; seq (l, 9, bv = 2) 11] 1 3 5 7 9;
seq (0, 1, length. out = 11) 11) 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1.0.
ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΌΠΎΡΡΠ° ΠΈ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ (ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°) Π² ΠΎΠΊΠ½Π΅ Values, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ fix (.r), edit (x) (ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ° Ρ Π² ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡΠ΅), data. entry (x, Ρ,…) ΠΈΠ»ΠΈ de (…) (ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Ρ , Ρ ΠΈ Ρ. Π΄. Π² ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ΅).
ΠΠ»Ρ ΠΈΠΌΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ· Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ ΡΡΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½Ρ Π² ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΌ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ΅. Π£Π΄ΠΎΠ±Π½ΠΎ ΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π² MS Excel ΠΈ Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ΅ *.csv. ΠΠ°Π»Π΅Π΅ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΈ Import Dataset Π² R-Studio ΡΡΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΌΠΏΠΎΡΡΠΈΡΡΡΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ R.
ΠΠ°ΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΈΠΌΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π² ΡΠ΅Π±Ρ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ . ΠΠ»Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π½ΠΈΠΌ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ΅ ΡΡ da ta S va ria Π«Π΅, Π³Π΄Π΅ mydata — ΠΈΠΌΡ ΠΈΠΌΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Π±ΠΎΡΠ° Π΄Π°Π½Π½ΡΡ , variable — ΠΈΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ.
ΠΠ»Ρ Π²iiiΠ²ΠΎΠ΄Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ· mydata ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ names (mydata) ΠΈΠ»ΠΈ strimydata) (Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ Π²ΡΠ΅ΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ mydata).
ΠΠ»Ρ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΠΉΠ»Π° Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ΅ R (*.RData) ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΠΈΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉΡΠ° R-Studio.
ΠΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Ρ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΏΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ summary^), mean (x), sd (x), var (x), min (x), max (x), median (x), range (x).
ΠΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π² R ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠ° Π¨Π°ΠΏΠΈΡΠΎ — Π£ΠΈΠ»ΠΊΠ° (ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ shapiro. test (x)).
ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π· Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ-ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡ Π‘ΡΡΠΎΠ΄Π΅ΠΏΡΠ° Π² R ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ t. test (x, ΡΠΈ = Π°), Π³Π΄Π΅Ρ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡ Ρ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ, Π° — ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ Π² Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π½ΠΎ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠ΅ Ρ . ΠΡΠ° ΠΆΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊ Π΄Π²ΡΡ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΠΊ Ρ ΠΈ Ρ (t.test (x, Ρ)) ΠΈ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΠΊ Ρ ΠΈ Ρ (t.test (x, Ρ, paired = = TRUE)). ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ Π² R ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ chisq. test (Ρ ΠΈ-ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ), mcnemar. test (ΠΠ°ΠΊ-11Π΅ΠΌΠ°ΡΠ°), wileox. test (Π£ΠΈΠ»ΠΊΠΎΠΊΡΠΎΠ½Π° ΠΈ ΠΠ°Π½Π½Π° — Π£ΠΈΡΠ½ΠΈ), kruskal. test (ΠΡΠ°ΡΠΊΠ΅Π»Π° — Π£ΠΎΠ»Π»ΠΈΡΠ°), friedman. test (Π€ΡΠΈΠ΄ΠΌΠ°Π½Π°) ΠΈ Π΄Ρ.[1]
- [1] Π ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ΅ R Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΎΡΠΊΠ°.