ΠΠ±ΡΠΈΠ΅ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ (ΡΡΠΈΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ) — ΡΠΈΡΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π½Π° ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (ΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠΈΠ»ΠΎΠ½Π° Π), ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΡΠΆΠ΅Π»ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π’ΡΠΈΠ»ΠΎΠ½ Π (ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ III) ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ±ΡΠΈΠ΅ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π½Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ, ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ (Ρ Π΅Π»Π°ΡΠ½ΡΡ ) ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ — ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ.
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½Ρ — ΡΡΠΎ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°Π³Π΅Π½ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ° Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π»ΠΈΠ³Π°Π½Π΄Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠΈΠΏΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ ΠΈ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΡΠ΅ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠΈΡΡΠ°Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ². ΠΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½Ρ Π² Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» Π² 1949 Π³. ΡΠ²Π΅ΠΉΡΠ°ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΉ Π. Π¨Π²Π°ΡΡΠ΅Π½Π±Π°Ρ .
ΠΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉΡΠΈΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΡΠΈΡΠΊΡΡΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° (ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½, H3Y):
Π Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ Π΅Π΅ Π΄ΠΈΠ½Π°ΡΡΠΈΠ΅Π²ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Na2H2L 2Π2Π, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠ° Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½Ρ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π»ΠΈΠ³Π°Π½Π΄Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ (Π‘Π°2+, ΠΠ°2+, Sr2+, Mg2+, Π‘ΠΎ2+, Π‘u2+, Bi3+, Al3+, Zn2+, Fe3+, Ni2+ΠΈ Π΄Ρ.) ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅, Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅, Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ (Ρ Π΅Π»Π°ΡΠ½ΡΠ΅) ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π² ΡΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ , ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° — ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ (Π΄ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅) ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ. Π Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡΠ‘ΠΠΠ, -SΠ3Π, -ΠΠ, =NOH ΠΈ Π΄Ρ. ΠΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Ρ ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡNH2, =NH, -NOH, =S, =Π‘Π ΠΈ Π΄Ρ.
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ (ΡΡΠΈΠ»ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ) — ΡΠΈΡΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π½Π° ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (ΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠΈΠ»ΠΎΠ½Π° Π), ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΡΠΆΠ΅Π»ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π’ΡΠΈΠ»ΠΎΠ½ Π (ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ½ III) ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ Ρ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌΠΈ, Π²ΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ²-ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ°.
Π ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΡΡΠΈΠ»ΠΎΠ½ Π Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΡΠ΅Ρ Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Ρ:
Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Ρ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ, ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ:
H2L2- + ΠΠ΅2+ — [MeL]2- + 2Π+
H2L2- + ΠΠ΅3+ — [MeL]- + 2Π+
H2L2- + ΠΠ΅4+ — [MeL] + 2Π+