ΠΡΠΎΡΡΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°.
ΠΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° ΠΌΡΡΡΡΠΊΠ°
Π ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²Ρ Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅. ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ As, Sb ΠΈ Bi ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡ ΡΡΠΈΠ³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ΠΈΠ΄Ρ, Π° Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΡΡΡΠΌΡ ΠΈ ΠΏΠ΅Π½ΡΠ°Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ΠΈΠ΄Ρ. ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ³ΠΎΡΠ°ΡΡ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² Π2Π3, Π° Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΎΠΉ Π΄Π°ΡΡ ΡΡΠ»ΡΡΠΈΠ΄Ρ Π2S3. Π‘ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ As, Sb ΠΈ Bi ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠΏΠ»Π°Π²Ρ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΠΎΡΡΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° ΠΌΡΡΡΡΠΊΠ° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π² Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΠ΅ As, Sb ΠΈ Bi ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎ. ΠΠ½ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΡΠ»ΡΡΠΈΠ΄Π½ΡΡ ΠΌΠΈΠ½Π΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ²: As2S3 — Π°ΡΡΠΈΠΏΠΈΠ³ΠΌΠ΅Π½Ρ, As4S4 — ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ³Π°Ρ, Sb2S3 — Π°Π½ΡΠΈΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ (ΡΡΡΡΠΌΡΠ½ΡΠΉ Π±Π»Π΅ΡΠΊ), Bi2S3 — Π²ΠΈΡΠΌΡΡΠΈΠ½ (Π²ΠΈΡΠΌΡΡΠΎΠ²ΡΠΉ Π±Π»Π΅ΡΠΊ), FeAsS — Π°ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠΏΠΈΡΠΈΡ.
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ As, Sb ΠΈ Bi ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ»ΡΡΠΈΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΠΆΠΈΠ³Π°ΡΡ, Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠΊΡΠΎΠΌ:
2As2S3 + 9O2 > 2As2O3 + 6SO2, 2As2O3 + 2C > As4+ 3CO.
ΠΡΡΡΡΠΊ ΠΈ ΡΡΡΡΠΌΠ°, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ Π² Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π°Π»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΡ . ΠΡΠ»ΡΡΠΉ ΠΌΡΡΡΡΠΊ ΠΈ ΠΆΡΠ»ΡΠ°Ρ ΡΡΡΡΠΌΠ° — Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎ Π±Π΅Π»ΠΎΠΌΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ· ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» As4 ΠΈ Sb4. ΠΡΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π½Π΅ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΡΠΉ ΠΌΡΡΡΡΠΊ ΠΈ ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΡΡΠΌΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π±Π»Π΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ. Π‘Π»ΠΎΠΈΡΡΠ°Ρ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ°, Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½Π°Ρ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ ΡΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ°, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ Ρ ΡΡΠΏΠΊΠΎΡΡΡ ΡΡΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ². Π’Π°ΠΊ, ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΡΡΡΠΌΠ° ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΡΠΎΡΠΎΠΊ. Π£ Π²ΠΈΡΠΌΡΡΠ° ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ. Π ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π²ΠΈΡΠΌΡΡ Ρ ΡΡΠΏΠΊΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π» Ρ ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΡΠΌ ΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΊΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ²ΠΊΠΎΡΡΡ ΠΈ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°Ρ Π²ΡΡΠ΅ 120ΠΎΠ‘.
Π ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²Ρ Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅. ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ As, Sb ΠΈ Bi ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡ ΡΡΠΈΠ³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ΠΈΠ΄Ρ, Π° Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΡΡΡΠΌΡ ΠΈ ΠΏΠ΅Π½ΡΠ°Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ΠΈΠ΄Ρ. ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ³ΠΎΡΠ°ΡΡ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² Π2Π3, Π° Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΎΠΉ Π΄Π°ΡΡ ΡΡΠ»ΡΡΠΈΠ΄Ρ Π2S3. Π‘ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ As, Sb ΠΈ Bi ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠΏΠ»Π°Π²Ρ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ:
Ga + As > GaAs, 2Co + As > Co2As.
ΠΡΠΈ ΡΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΡΡΡΡΠΊΠ°, ΡΡΡΡΠΌΡ, Π²ΠΈΡΠΌΡΡΠ° Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΏΠ»Π°Π²Ρ Ρ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠΏΠ»Π°Π² ΠΡΠ΄Π°, ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ 60,5ΠΎΠ‘, ΠΎΠ½ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· 50% Bi, 25% Pb, 12,5% Sn ΠΈ 12,5% Cd.
Π ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΡΡΡΡΠΊ, ΡΡΡΡΠΌΠ° ΠΈ Π²ΠΈΡΠΌΡΡ ΡΡΠΎΡΡ ΡΡΠ°Π·Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΡΡΡΡ Π² ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°Ρ -Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡ , ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ ΠΈ Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ΅ΠΉ.
ΠΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ-ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°, ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡΡ ΠΌΡΡΡΡΠΊ ΠΈ ΡΡΡΡΠΌΡ Π΄ΠΎ ΠΌΡΡΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΡΡΡΠΌΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ:
3As + 5HNO3 + 2H2O > 3H3AsO4 + 5NO,.
Sb + HNO3 > NO + Sb2O5Β· Ρ Π2Π (-ΡΡΡΡΠΌΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°).
ΠΠΈΡΠΌΡΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅ Π½Π° Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ, Π² ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΠ° Π²ΠΈΡΠΌΡΡΠ° (III):
Bi + 4HNO3 > Bi (NO3)3 + NO + 2H2O.