ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°Ρ Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΊΠΎ-Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΈ
ΠΠ°Π»Π΅Π΅ — ΠΠ‘Π‘Π¨) ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π° Π‘. Π. Π¨Π°ΠΏΠΈΡΠΎ (S.C.Shapiro) Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ SNePS (Semantic Network Processing System). ΠΠ‘Π‘Π¨ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ²ΡΠ·Π½ΡΠΉ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π°ΡΠΈΠΊΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π³ΡΠ°Ρ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΡ, Π° ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π΄ΡΠ³ΠΈ — Π±ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π° ΠΠ‘Π‘Π¨ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°Ρ Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΊΠΎ-Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΡΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Π΅ΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ (ΠΠΠ), Π±Π°Π·ΠΈΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ Π½Π° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΈ ΠΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠ°Π½Π° (Π΄Π°Π»Π΅Π΅ — ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠ°Π½Π°), ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ/ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠ°Π½Π°. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠ°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΊΠΎ-Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΈ [Π―Π»ΠΎΠ²Π΅Ρ, 2006], ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠ°Π½Π° Π² Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠ΅. ΠΠ»Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΠΠ Ρ ΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΠΠ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΡ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ, ΡΠ²Π»ΡΡΡΠ΅ΠΉΡΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠ°Π½Π° Π² Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠ΅. Π ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΠΠ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ: ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΡ [Shapiro, 1991], Π±Π»ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΡ [Hendrix, 1979] ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΡ [Levesque et al., 1979]. ΠΠ»Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² Π½Π°Π·Π²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΠΠ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ.
ΠΡΠ°ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΎΠ±Π·ΠΎΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ΄Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΈ
ΠΡΠΎΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ (propositional) ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΡ
(Π΄Π°Π»Π΅Π΅ — ΠΠ‘Π‘Π¨) ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π° Π‘. Π. Π¨Π°ΠΏΠΈΡΠΎ (S.C.Shapiro) Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ SNePS (Semantic Network Processing System). ΠΠ‘Π‘Π¨ [Shapiro, 1991] ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ²ΡΠ·Π½ΡΠΉ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π°ΡΠΈΠΊΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π³ΡΠ°Ρ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΡ, Π° ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π΄ΡΠ³ΠΈ — Π±ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π° ΠΠ‘Π‘Π¨ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π° ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡ. ΠΡΠ³ΠΈ ΠΠ‘Π‘Π¨ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ Π½Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅, Π° ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ (ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎ ΡΠ°ΠΊΡΠ°Ρ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ, Π² Π½ΠΈΡ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΌΠΈ). ΠΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠΈ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½. Π Π°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ, Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ. Π ΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ, ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°. ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½ Π²Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π½ΠΎΡΠ°ΡΠΈΡ Π΄ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»Π° '!' Π² ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΠ΅. ΠΡΠ²ΠΎΠ΄ Π½Π° ΠΠ‘Π‘Π¨ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²Π½ΠΎΠ²Ρ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΡΠ°Π½Π΅Π΅ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΡΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½. Π SNePS ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Π°, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π° ΡΠ²ΡΠ·Π½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΡΠΈ, Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π°Ρ ΠΈ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ.
ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠ΄ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠΈΠ½ΡΡΠ² ΠΠ‘Π‘Π¨, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ², ΠΠ‘Π‘Π¨ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ: Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΠ½ΡΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ; ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ; Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΉ; Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΌΡΡΠ»ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ; Π½ΠΈΠ·ΠΊΠ°Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Π°.