ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ Π½Π° ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ OWL
Π ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΡΠ΅Π΄Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ΅ OWL Π±ΡΠ» Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½ ProtΠΉgΠΉ — ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΡΠ΅ΠΉΠΌΠ²ΠΎΡΠΊ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π±Π°Π· Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ»Π°ΡΡΠΎΡΠΌΠ° ProtΠΉgΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π΄Π²Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ProtΠΉgΠΉ-Frames ΠΈ ProtΠΉgΠΉ-OWL. ΠΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² ProtΠΉgΠΉ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΎΠ², Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ RDF (RDF Schema), OWL ΠΈ XML Schema. ProtΠΉgΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ Π½Π° ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ OWL (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΡΠ°ΠΊ, ΠΌΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΡ ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ. Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ Π½Π°ΠΌ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π² ΡΠ°ΠΊΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ΅, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°ΡΡ Π΅Π΅ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π²Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ° Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π±Ρ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΠΈ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π» Π΅Π΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠΌΠΎΠ΅. ΠΠ»Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ Π±ΡΠ» Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½ OWL (Ontology Web Language) — ΡΠ·ΡΠΊ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π²Π΅Π±-ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ XML/Web ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ° [20].
Π―Π·ΡΠΊ Π²Π΅Π±-ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ OWL ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΡΡΠΈ Π΄Π»Ρ Π²Π΅Π±-Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ. OWL Π±Π°Π·ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°Π½Π½ΠΈΡ ΡΠ·ΡΠΊΠ°Ρ OIL ΠΈ DAML+OIL, ΠΈ ΡΠ΅ΠΉΡΠ°Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΡΠ΅ΠΌΡΠΌ W3C. Π ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠ·ΡΠΊΠ° Π»Π΅ΠΆΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡ — ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ. OWL ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ web ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡ, Π½ΠΎ ΠΈ Π»ΡΠ±ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ URI, ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΡΡΡΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ° reference ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π° Π±Π°Π·Π΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡ — ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΡ OWL Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ, ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ.
1) ΠΠ»Π°ΡΡΡ ΠΠ»Π°ΡΡΡ — ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ Π±Π»ΠΎΠΊΠΈ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ OWL. ΠΠ»Π°ΡΡ — ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ Π² Π΄ΠΎΠΌΠ΅Π½Π΅. ΠΠ»Π°ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΈΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΠΈΡ (Ρ.Π΅. ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ-Π½Π°Π΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ). ΠΠ»Π°ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° owl:Class. Π ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ OWL ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΄Π²Π° Π·Π°ΡΠ°Π½Π΅Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°: owl:Thing ΠΈ owl:Nothing. ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌ ΠΈ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π²ΡΠ΅, Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ — ΡΡΠΎ ΠΏΡΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠ»Π°ΡΡ. ΠΡΠ±ΠΎΠΉ ΠΊΠ»Π°ΡΡ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌΡΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ° owl:Thing ΠΈ Π½Π°Π΄ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ° owl:Nothing.
OWL ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ² ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ². Π‘Π°ΠΌΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ — ΡΡΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡ Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ (named). ΠΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΏΡ — ΡΡΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ (intersection), ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ (union), Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ (complement), ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ (restrictions) ΠΈ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ (enumerated).
2) Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π΄Π²Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ΅Π³ΠΎΡΠΈΠΈ:
- Β· ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° (Object properties), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ;
- Β· ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΠΈΠΏΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΡΡ (Datatype properties), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΡΡ , ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π»ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°, ΡΠΈΡΠ»Π° Ρ ΠΏΠ»Π°Π²Π°ΡΡΠ΅ΠΉ Π·Π°ΠΏΡΡΠΎΠΉ ΠΈ ΡΡΡΠΎΠΊΠΈ. ΠΠ»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΡΡ OWL ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΡ Π΅ΠΌΡ XML.
Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π΄ΠΎΠΌΠ΅Π½ ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ Π½ΠΈΠΌ. ΠΡΠ±ΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ Π² ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΈΠ· ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ΅Π³ΠΎΡΠΈΠΉ:
- Β· ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ: Π΄Π»Ρ Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅;
- Β· ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ-ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ: Π΄Π²Π° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅;
- Β· ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½Π°Ρ: Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ Π Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Π, ΡΠΎ ΠΈΠ· ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ Π Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Π;
- Β· ΡΡΠ°Π½Π·ΠΈΡΠΈΠ²Π½Π°Ρ: Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ Π Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Π, Π° ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ Π Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Π‘, ΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ Π Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Π‘.
Π ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°ΠΌ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π½Π° ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ.
3) ΠΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ — ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ²; ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΡ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ. ΠΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ ΡΠ΅ΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠΌ, ΠΊ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ½ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ, Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° rdf: type (ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ RDF).
Π ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΡΠ΅Π΄Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ΅ OWL Π±ΡΠ» Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½ ProtΠΉgΠΉ — ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΡΠ΅ΠΉΠΌΠ²ΠΎΡΠΊ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π±Π°Π· Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ»Π°ΡΡΠΎΡΠΌΠ° ProtΠΉgΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π΄Π²Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ProtΠΉgΠΉ-Frames ΠΈ ProtΠΉgΠΉ-OWL. ΠΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² ProtΠΉgΠΉ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΎΠ², Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ RDF (RDF Schema), OWL ΠΈ XML Schema. ProtΠΉgΠΉ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΡ, Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ Π°ΡΡ ΠΈΡΠ΅ΠΊΡΡΡΡ Π·Π° ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΈ ΠΌΠΎΠ΄ΡΠ»Π΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ.
Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡΠ° ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ ProtΠΉgΠΉ Π±ΡΠ» ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½Ρ (ΠΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 1), ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠΉ Π½Π° ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ web-ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ OWL ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° (Object Properties).
ΠΠ»Π°ΡΡΡ:
Β· Mission. | Β· Indicator. |
Β· Vision. | Β· Action. |
Β· DesiredResult. | Β· Agent. |
Β· Goal. | Β· Plan. |
Β· Strategy. | Β· NormativeDescription. |
Β· Actor. | Β· Proposition. |
Β· Transaction. | Β· Intention. |
Β· Directive. | Β· Desire. |
Β· BusinessPolicy. | Β· IntentionalMoment. |
Β· BusinessRule. | Β· Indicator. |
Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° (ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°ΠΌΠΈ):
Β· hasPart. | Β· isAdjusting. |
Β· hasWhole. | Β· isCausedBy. |
Β· hasPropositionalContent. | Β· isCausing. |
Β· isPropositionalContent. | Β· isDescribedBy. |
Β· hasSetPart. | Β· isDescribing. |
Β· hasSetWhole. | Β· isPerformedBy. |
Β· isAdjustedBy. | Β· isPerforming. |
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΌΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΠΌΠΈ Π½Π° Π°Π±ΡΡΡΠ°ΠΊΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅, Ρ. Π΅. ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌΠ° ΠΊ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π² Π»ΡΠ±ΠΎΠΉ ΠΎΡΡΠ°ΡΠ»ΠΈ.