ΠΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ° Π² Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ
ΠΡΠ΅Π΅ΠΌΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠ° ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ Π² Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»Π° ΠΏΠΎ-Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ½ΡΡΡ Π½Π° «ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ³Π½Π°Π½Π½ΠΎΡΡΡ» ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΠ². ΠΡΠΎ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π·Π°ΡΡΠ΄ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ°, Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ — Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅; ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Ρ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π»ΠΎΠ³Π°ΡΠΈΡΠΌΠ° — Π² ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅; Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΡΠΎΠ²ΠΈ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΡΠ΅Π»Π°, ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° ΡΠ΅ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ — Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ° Π² Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΈΠΎΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ Π΄Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌ.
ΠΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ° (Π³ΡΠ΅Ρ. paradiegma — ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π΅Ρ), Ρ. Π΅. ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ Ρ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ°, Π½Π΅ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΌΠΈΡΠ°. ΠΡΠ° ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π° ΡΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ· Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ — ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ, Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Π½Π°ΡΠΊ ΠΎ ΠΠ΅ΠΌΠ»Π΅ ΠΈ, ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ ΠΆΠ΅, Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΈ Π²ΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΈΠ· ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ° Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»Π° Π½Π΅ ΡΡΠ°Π·Ρ.
Π Π°Π½ΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π° (ΠΡΠ΅Π²Π½ΡΡ ΠΡΠ΅ΡΠΈΡ Π΄ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΡ) ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»Π° ΠΏΡΠ΅Π΄Π½Π°ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π° ΠΌΠΈΡΠ°. Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ΠΎΠ² Π½Π° ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ°ΡΡΠΈΠΉ ΠΌΠΈΡ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ Π½Π°ΡΠ΅ΠΌΡ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ, ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»Π°ΡΡ ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°ΡΡΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ. ΠΠ½ΡΠΈΡΠ½Π°Ρ Π½Π°ΡΡΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π½Π΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»Π° ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΠΎΠ½Π° Π±Π°Π·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Π½Π° ΠΌΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ ΠΎ ΠΌΠΈΡΠ΅ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΠΎΠ± ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΡΠ° ΠΈΠ· Π½Π΅ΡΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ Π°ΠΎΡΠ°). Π£ Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π½Π°ΡΡΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ Π΄Π²Π° ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Π° ΠΏΠΎ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΡΠ΅Π°ΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΡΡ (ΠΎΡ Π»Π°Ρ. creatio — ΡΠΎΠ·ΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΠ΅, ΡΠΎΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅) ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΌΠΈΡ Π² Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠΎΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ ΠΠΎΠ³ΠΎΠΌ; ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ, ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π» Π’Π²ΠΎΡΠ΅Ρ. ΠΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ, ΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½Ρ. Π ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ Π½Π° ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ° (ΠΎΡ Π³ΡΠ΅Ρ. «meta ta physika» — «ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ»; ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ (IV Π²Π΅ΠΊ Π΄ΠΎ Π½.Ρ.), ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅, Ρ. Π΅. ΠΎ «ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅»). ΠΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΊΠ° Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ²Π°Ρ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ, Π΅ΡΠ΅ Π² V Π²Π΅ΠΊΠ΅ Π΄ΠΎ Π½.Ρ. Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΠ° ΠΠΌΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠΊΠ»ΠΎΠΌ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ, ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠ³Π΄Π°-ΡΠΎ ΠΈΠ· Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ (ΠΏΠΎ ΠΠΌΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠΊΠ»Ρ, Π²ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ· ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅Ρ «ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΉ»: Π·Π΅ΠΌΠ»ΠΈ, Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π° ΠΈ ΠΎΠ³Π½Ρ). Π£ΠΆΠ΅ Π² ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡΡΡ Π΄ΠΎΠ³Π°Π΄ΠΊΠ° ΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ² Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ±ΠΎΡΠ° Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²ΡΡ Π°Π½ΡΠΈΡΠ½Π°Ρ Π½Π°ΡΡΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ ΠΎΡ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ° ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠ»Π° ΡΠΌΠΎΠ·ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ, Π°ΠΏΡΠΈΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ (ΠΎΡ Π»Π°Ρ. a priory — ΠΈΠ· ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ, Π΄ΠΎ ΠΎΠΏΡΡΠ°). ΠΡΡΡΠ΄Π° ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΌΠΈΡΠ° — ΠΏΡΠ΅Π΄Π½Π°ΡΡΠ½Π°Ρ. ΠΠ΅ «ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ», Π²ΡΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΠΌΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠΊΠ»Π° ΠΈΠ»ΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Ρ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΠ΅Π²ΠΊΠΈΠΏΠΏΠ° ΠΈ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠ°, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΠ½ΡΡΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ³Π°Π΄ΠΊΠΈ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ.
Π ΡΠ°Π½Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅ΠΊΠ° Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΡ, Π²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ ΠΠΏΠΎΡ ΠΈ ΠΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠ°Ρ Π½Π°ΡΠΊΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π»Π°ΡΡ — ΡΠ°ΠΊ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΊΠ²ΠΈ Π½Π° ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. Π‘ΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ Π² ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π² XVII—XVIII Π²Π².Π΅ΠΊΠ°Ρ Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠΊΠΈ — ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΠ°Π»ΠΈΠ»Π΅Ρ. Π ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π° ΠΌΠΈΡΠ°. Π ΡΠΈΡΠ»Π΅ Π΅Π΅ Π²ΡΠ΄Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌ ΠΠ°Π»ΠΈΠ»Π΅Ρ, ΠΠ΅ΠΏΠ»Π΅ΡΠ°, ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½Π° ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΡΡ ΠΈ Π½Π΅Π±Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π», ΠΈΡ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅ ΠΈ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ΅, Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ ΠΈ Π±ΡΠ΄ΡΡΠ΅Π΅ Π½Π°ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠ° Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΈ ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ; ΠΌΠΈΡ — Π·Π°Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡ, Π³ΡΠ°Π½Π΄ΠΈΠΎΠ·Π½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΠΈΠ½Π°, Π²ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Ρ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΠΌΠΈ; ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ² ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ ΠΈ Π·Π°Ρ ΠΎΠ΄ Π‘ΠΎΠ»Π½ΡΠ°. ΠΠΎΠ½ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π΅ ΠΌΠΈΡΠ° Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΡΠ° Π΄Π»Ρ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ, ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ. Π‘ΠΎΠ·Π΄Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΠΌΠΈΡΠ°, «ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΈΠΊΠΎΠΌ» ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»ΡΡ ΠΠΎΠ³. Π Π½ΠΈΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΄ΠΈΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅Ρ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π² XVIII Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΠΊΡΠ΅Π°ΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΠ» Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΈΠΉ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ ΠΠ°ΡΠ» ΠΠΈΠ½Π½Π΅ΠΉ.
ΠΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ ΡΠ΅ΠΌ Π² ΡΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄ΠΈΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΠ·ΠΌ — ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΌΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΎΠ΄Π½ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ (ΡΡΠ°Π½ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΡΡΡΡ) Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅. Π XVIII Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π»ΠΈ ΠΡΡΡΠΎΠ½ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ, ΠΡΠ°Π·ΠΌ ΠΠ°ΡΠ²ΠΈΠ½ (Π΄Π΅Π΄ Π§Π°ΡΠ»ΡΠ·Π° ΠΠ°ΡΠ²ΠΈΠ½Π°) Π² ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΈ, ΠΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΠ² Π² Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ. ΠΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ², ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ. ΠΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ³Π°Π΄ΠΊΠΈ Π²ΡΠ΅ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ. Π’ΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² XIX Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ Π·Π°Π»ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΈ ΠΠ°ΠΌΠ°ΡΠΊ ΠΈ ΠΠ°ΡΠ²ΠΈΠ½, ΠΎ ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅ 5.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π² XIX Π²Π΅ΠΊΠ΅ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ, ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΌΠΈΡΠ°. ΠΠ°ΠΊ Π½ΠΈ ΡΠ΄ΠΈΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΎΡΠΈΡΠ΅Ρ Π·Π΄Π΅ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³Π°ΠΌ. Π€ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π° ΠΌΠΈΡΠ°, Π½Π΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° Π²ΡΠ΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½Π΅ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° (ΠΡΡΡΠ΅Π΄, Π€Π°ΡΠ°Π΄Π΅ΠΉ, ΠΠ°ΠΊΡΠ²Π΅Π»), Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»Π°ΡΡ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π² Π½Π΅ΠΉ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π°ΠΊΡΠ΅Π½ΡΡ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅ ΠΈ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. ΠΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΊ XX ΡΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΈΡ. ΠΠ° Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅ Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΡΠ² Π² ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° (Π°ΡΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΌ, ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ). Π 20-Π΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ XX Π²Π΅ΠΊΠ° Π·Π°ΡΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²Π°Ρ (Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Ρ) ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠ° ΠΠΈΠ»ΡΡΠ° ΠΠΎΡΠ° Ρ ΠΈΠ΄Π΅ΡΠΌΠΈ ΠΎ Π½Π΅ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ°, ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΌ (ΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ) ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ» (ΡΠ°ΡΡΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°) Π² Π²ΠΎΠ»Π½Ρ (ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ) ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ. Π 30-Π΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠ° ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Ρ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Ρ, ΠΌΠΈΡ Π½Π΅ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ² Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π° ΠΈ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ. ΠΠΈΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ! Π ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠΈΠΈ Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΡΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ. ΠΡΠΎ — ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΡΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Π² Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ (Π€ΡΠΈΠ΄ΠΌΠ°Π½, Π₯Π°Π±Π±Π»), ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ·ΡΡΠ²Π° (ΠΠ°ΠΌΠΎΠ²), ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ (ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ) Π²ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π΅Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π² ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π»… ΠΠ°ΠΊ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ ΠΆΠ΄Π°Π»Π° Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΡΡΡ-ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ Π½Π° ΠΏΡΡΠΈ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π΅ ΠΌΠΈΡΠ°!
ΠΡΠ΅Π΅ΠΌΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠ° ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ Π² Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»Π° ΠΏΠΎ-Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ½ΡΡΡ Π½Π° «ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ³Π½Π°Π½Π½ΠΎΡΡΡ» ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΠ². ΠΡΠΎ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π·Π°ΡΡΠ΄ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ°, Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ — Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅; ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Ρ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π»ΠΎΠ³Π°ΡΠΈΡΠΌΠ° — Π² ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅; Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΡΠΎΠ²ΠΈ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΡΠ΅Π»Π°, ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° ΡΠ΅ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ — Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°. Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅, Π½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄, Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ Π΄ΡΡΠ³ ΠΎΡ Π΄ΡΡΠ³Π°, ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ. ΠΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π»ΡΠ±Π°Ρ ΠΈΠ· ΡΡΠ½Π΄Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½Ρ, ΠΈ ΠΈΡΡΠ΅Π·Π½Π΅Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΡΡΠ½ΡΠΉ Π΄Π»Ρ Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠΈΡ, Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠ° ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ Π² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π΅Π΅ ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ . Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΠ² ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ, ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΎΠ΄Π½ΠΎ «ΠΈΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡΠΊΠΎ», ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½ΡΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΌ ΠΈ ΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ² ΡΠ»Π΅Π΄ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½Ρ, ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π±ΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΠΌΠΈΡΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π±ΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠ° Π² Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅.
ΠΡΠ°ΠΊ, ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ XX Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ° Π² Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΡΡΠΎΡΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»Π°, ΠΈ Π»ΠΈΡΡ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΌΠΎΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π»ΡΠ΄ΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π²ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π· ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ ΠΎ «ΡΠΎΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠΈΡΠ°» ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎ «ΠΏΡΠ΅Π΄Π½Π°ΡΠ΅ΡΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΄ΡΠ±Π΅». ΠΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ°Π΅Ρ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ, ΠΈ Π΄ΠΎ ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡ Π½Π΅ ΡΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΎΡΡ ΠΎ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ°Ρ Π·Π°ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π½Π° ΠΠ΅ΠΌΠ»Π΅, ΠΎΠ± ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ°Ρ ΠΈ ΠΏΡΡΡΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π°Ρ Π²ΡΠΌΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ², ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅, ΠΎ Π±ΡΠ΄ΡΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΈΠΎΡΡΠ΅ΡΡ ΠΠ΅ΠΌΠ»ΠΈ. ΠΠ΅ ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π±Π΅Π· Π΄Π΅ΡΠ·ΠΊΠΈΡ Π²ΡΠΏΠ°Π΄ΠΎΠ² ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΈ ΡΠΌΠ΅Π»ΡΡ Π½Π°ΡΠΊ, ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΠΌΠΌΡΠ½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΈΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΠΊΠ°. Π’Π°ΠΊ, ΠΈΠΌΠΌΡΠ½ΠΎΠ³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΠΊΠ° ΠΏΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ Π½Π΅ΠΎΠ»Π°ΠΌΠ°ΡΠΊΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ Π²ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π· Π·Π°ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π·Π°Π΄ΡΠΌΠ°ΡΡΡΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠΎΠΌ: «Π§ΡΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΠ°ΠΌΠ°ΡΠΊ ΠΏΡΠ°Π²?» (Π‘ΡΠΈΠ» ΠΈ Π΄Ρ., 2002). Π‘ΠΈΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΠΊΠ° Ρ Π΅Π΅ ΠΈΠ΄Π΅ΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ Π²ΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° ΠΈΠ· Ρ Π°ΠΎΡΠ° Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π΄ΠΎ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π΄Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ±ΠΎΡΠ°. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΡΡΡΡΡ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»Ρ, ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ, ΡΠΈΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π°Ρ Π½Π΅ΠΆΠΈΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ, ΡΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΌΡ Π±Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΌ Π½Π΅ ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ Π² Π·Π°ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π±ΠΈΠΎΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡ? Π Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π΅ΡΡΡ, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ Π³Π΅Π½Ρ, Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π»ΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π·Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΡΠΈΡ ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π½Π½ΠΎ ΠΏΠΎ ΡΠΈΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°ΠΌ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΠ±ΠΎΡΠΊΠΈ? ΠΠ΅Π³ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΈΡΡ ΡΡΠΈ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ Π°Π±ΡΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈ Π½Π΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ ΠΈΡ . ΠΠΎ Π½Π°ΡΠΊΠ° Π·Π½Π°Π΅Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΄Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΊ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΎΠΊΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠ°ΠΌ ΠΈ Π°Π±ΡΡΡΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΈΠ΄Π΅ΡΠΌ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΈ ΠΌΡ ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΡΠΏΠΎΠΊΠΎΠΉΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΡΡΡ.