ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅.
Π’Π΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ
Π Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ 1980;Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΈ Π’. Π§Π΅ΠΊΠ° ΠΈ Π‘. ΠΠ»ΡΠΌΠ°Π½Π° Π² Π‘Π¨Π Π±ΡΠ»Π° ΠΎΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ Π ΠΠ. ΠΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Ρ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ (enzyme) Π ΠΠ-ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΎΡΡ Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½Ρ ΡΠΈΠ±ΠΎΠ·ΠΈΠΌΠ°ΠΌΠΈ, Π·Π° ΠΈΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ Π’ΠΎΠΌΠ°ΡΡ Π§Π΅ΠΊΡ Π² 1989 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π±ΡΠ»Π° ΠΏΡΠΈΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π° ΠΠΎΠ±Π΅Π»Π΅Π²ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΌΠΈΡ ΠΏΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ. ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠ΅Π½ΡΡ ΡΠΈΠ±ΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ ΠΠ. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ Π ΠΠ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°ΡΡ Π΄Π²ΠΎΠΉΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠΎΡΠΊΡ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π’Π΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΡΠΈΠ±ΠΎΠ·ΠΈΠΌΠ° — ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π ΠΠ, Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π° ΠΠΈΡ Π ΠΠ — Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΏ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π½Π° ΠΠ΅ΠΌΠ»Π΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ Ρ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ· Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ»ΠΈ Π°Π½ΡΠ°ΠΌΠ±Π»ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΡΠΈΠ±ΠΎΠ½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ. ΠΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΈΠ· ΠΈΡ Π°ΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΉ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»Π° ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΠΠ-Π ΠΠ-Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ²Π°Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ, ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½ΠΎΠΉ ΠΎΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Ρ. ΠΠ΄Π΅Ρ ΠΌΠΈΡΠ° Π ΠΠ Π±ΡΠ»Π° Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π²ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π° ΠΠ°ΡΠ»ΠΎΠΌ ΠΡΠ·Π΅ Π² 1968 Π³ΠΎΠ΄Ρ, ΠΏΠΎΠ·ΠΆΠ΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠ° ΠΠ΅ΡΠ»ΠΈ ΠΡΠ΄ΠΆΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΠΈ ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π° Π£ΠΎΠ»ΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΠΠΈΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠΎΠΌ Π² 1986 Π³ΠΎΠ΄Ρ.
Π ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ°Ρ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΌ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ. ΠΠ΅Π»ΠΊΠΈ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·ΠΈΡΡΡΡΡΡ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ de novo Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, Π·Π°Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² ΠΠΠ. ΠΠΎ ΠΈ ΡΠ΄Π²ΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠΠ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² ΠΈ Π ΠΠ. ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Π·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΡΠΉ ΠΊΡΡΠ³, ΠΈΠ·-Π·Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ, Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ·Π°ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π°Π±ΠΈΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΠΎΠ±ΠΎΠΈΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ.
Π Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ 1980;Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΈ Π’. Π§Π΅ΠΊΠ° ΠΈ Π‘. ΠΠ»ΡΠΌΠ°Π½Π° Π² Π‘Π¨Π Π±ΡΠ»Π° ΠΎΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ Π ΠΠ. ΠΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Ρ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ (enzyme) Π ΠΠ-ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΎΡΡ Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½Ρ ΡΠΈΠ±ΠΎΠ·ΠΈΠΌΠ°ΠΌΠΈ, Π·Π° ΠΈΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ Π’ΠΎΠΌΠ°ΡΡ Π§Π΅ΠΊΡ Π² 1989 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π±ΡΠ»Π° ΠΏΡΠΈΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π° ΠΠΎΠ±Π΅Π»Π΅Π²ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΌΠΈΡ ΠΏΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ. ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠ΅Π½ΡΡ ΡΠΈΠ±ΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ ΠΠ. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ Π ΠΠ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°ΡΡ Π΄Π²ΠΎΠΉΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠΎΡΠΊΡ ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ[1].
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π ΠΠ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ Π°Π²ΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ½ΠΎ, ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡ «ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅» ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΠ±ΠΎΠ½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ²ΠΎΡΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΡ, ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΡ ΠΈΠ· «ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΡ» Π² «ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅» ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°. ΠΠ°ΠΊΠΎΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΎ ΠΊ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π ΠΠ, ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΠΈΡ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½Π½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ², ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΎΡΠΎΠΌ, Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠΈ ΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π·Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ±ΠΎΡΠ°. Π‘ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΡΠ°Π½ΠΈΠ»ΠΈΡΠ° Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ — ΠΠΠ. Π ΠΠ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΊ.