ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π» ΠΏΠΎ Π»ΡΠ±ΠΎΠΌΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π±ΠΈΡΡ ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½Ρ Π½Π° Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΡΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΊ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ· ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΌΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ΄Π΅ΠΌ ΠΊ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌ ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ², ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΉ ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π±ΠΎΠ» Π² ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅. Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ — ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠΎ ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΠΈ Π΄Π»Ρ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΡΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ΄Π° Π°ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»Ρ ΠΎΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ, ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π² ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π΅Π»ΠΎ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ. ΠΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΠΎΠ².
Π Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΠΈΠΌΡΡ Ρ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΠΎΠ²: ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΉ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°Π±ΠΎΠ».
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π·Π°ΠΌΠ΅Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ f (x) ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ — ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ, ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠΈΠΌ Ρ f (x) Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ . ΠΠ»Ρ ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΏΡΠΈ ΠΌΠ°Π»ΡΡ c ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»? Ρf (x) dx, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ°Π΄Ρ ΡΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ, Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊΠΎΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ y = f (x) Π½Π° ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ [-c, c] (ΡΠΈΡ. 1).
ΠΠ°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ f (x) ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ Π½ΡΠ»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ°, Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΎΠΉ f (0). ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»? Ρf (x) dx, ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ°Π΄ΡΡ ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠ°, Π·Π°ΡΡΡΠΈΡ ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π° ΡΠΈΡ. 2.
ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π» ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ΡΠΈΡ ΠΠ°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌ, Π΄Π°Π»Π΅Π΅, ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ f (x) ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ Π½ΡΠ»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ°, Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ y=kx+b, ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠ΅ΠΉ Ρ f (x) Π² ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ — c ΠΈ Ρ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»? ΡΡf (x) dx ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ°Π΄ΡΡ ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ, Π·Π°ΡΡΡΠΈΡ ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π° ΡΠΈΡ. 3.
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π» ΠΏΠΎ Π»ΡΠ±ΠΎΠΌΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΡ [a, b], Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π±ΠΈΡΡ ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½Ρ Π½Π° Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΡΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΊ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ· ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΌΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ΄Π΅ΠΌ ΠΊ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌ ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ², ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΉ ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π±ΠΎΠ» Π² ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅. Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ — ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠΎ ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΊΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΠΈ Π΄Π»Ρ Π΅Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠΉΠ΄Π΅ΠΌ ΠΊ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π½Π°ΠΌ ΠΏΠΎΠ½Π°Π΄ΠΎΠ±ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΡ n ΡΠΈΡΠ΅Π».
ΠΡΡΡ a1,…, an — ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ³ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°. ΠΡΠ±ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ c Π²ΠΈΠ΄Π°.
Π‘= - Π½Π°Π·ΠΎΠ²Π΅ΠΌ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ n ΡΠΈΡΠ΅Π» f (x1), f (x2),… f (xn).
ΠΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° f (x1), f (x2),…, f (xn) Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ m ΠΈ M (m<=M), ΡΠΎ ΠΈ Π»ΡΠ±ΠΎΠ΅ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ ΡΡΠΈΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅Ρ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π°ΠΌ m<=c<=M.
ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠΌ Π΄Π°Π»Π΅Π΅, ΡΡΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ f (x) Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½Π° Π½Π° ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ [a, b] ΠΈ Π²ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ x1, x2,…, xn Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ Π½Π° ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅. Π’ΠΎΠ³Π΄Π°, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π±Ρ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ n ΡΠΈΡΠ΅Π» f (x1), f (x2),…, f (xn) ΠΌΡ Π½ΠΈ Π²Π·ΡΠ»ΠΈ, Π½Π° ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ [a, b] Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°? ΡΠ°ΠΊΠ°Ρ, ΡΡΠΎ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ f (?) Π² ΡΠΎΡΠΊΠ΅ ?. Π ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ f (x) Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½Π° Π½Π° ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ [a, b], ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π° ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΅Π΅ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ M ΠΈ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ m. ΠΠ½Π°ΡΠΈΡ, ΠΈ Π»ΡΠ±ΠΎΠ΅ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ ΡΠΈΡΠ΅Π» f (x1),…, f (xn) Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ m ΠΈ M.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π΄Π»Ρ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠΉ Π½Π° ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ [a, b] ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π‘= ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ = f (?) (*) ΠΈΠ»ΠΈ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ *(b-a) = f (?)*(b-a).