ΠΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ
ΠΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π²Π΅Π»ΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π½Π° ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ Π. ΠΠ΅ΠΏΠ»Π΅ΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ±Π΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° Π² Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠ»Π°Π½Π΅Ρ Π‘ΠΎΠ»Π½Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ. Π Π΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠ°Π³ Π² ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° Π±ΡΠ» ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½ Π. ΠΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ. Π‘ΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½Π°Ρ ΠΈΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠ° Π² ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ Π»Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠΈΠ»Π° Π²Π΅ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΎΠΏΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π² ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ°ΡΠ°Π»ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ³ΠΎ — ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ — ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΊΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ Π. ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ ΠΡΡΡΠΎΠ½Π° ΠΈ Π² ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΡ, ΠΈ Π² ΠΎΠΏΡΠΈΠΊΡ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΡΠ½Π΄Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π»Π° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½Π°Ρ ΠΈΠΌ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π°Π²Π΅Π»Π° ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΎΠΊ Π² ΠΎΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π΅, Π½Π°ΠΊΠΎΠΏΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ , Π½ΠΎ ΠΈ Π΄Π°Π»Π° Π² ΡΡΠΊΠΈ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΌΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ΄ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π² ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ. ΠΡΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π» Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Ρ ΠΈΡ Π°Π΄Π΅ΠΊΠ²Π°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π±ΡΠ»ΠΈ Π² ΡΠ΅Π½ΡΡΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΈΠ³ΠΈΠΎΠ·Π½ΠΎΠΌΡ ΡΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ, Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ — Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅Π±Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π». ΠΠΎΠΈΡΠΊ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠΈΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π±ΡΠ» Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° Π½Π΅ ΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΡΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠ΅ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π» Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΈΠ³ΠΈΠΎΠ·Π½ΠΎ-ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΡΡ ΡΠ΅Π»Ρ: ΠΏΠΎΠ·Π½Π°ΡΡ ΡΠΌΡΡΠ» Π±ΡΡΠΈΡ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π° ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ»ΠΎΡΡ Π°ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌ, ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π² ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π΅Π±Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π», ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ.
ΠΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π²Π΅Π»ΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π½Π° ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ Π. ΠΠ΅ΠΏΠ»Π΅ΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ±Π΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° Π² Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠ»Π°Π½Π΅Ρ Π‘ΠΎΠ»Π½Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ. Π Π΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠ°Π³ Π² ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° Π±ΡΠ» ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½ Π. ΠΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ. Π‘ΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½Π°Ρ ΠΈΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠ° Π² ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ Π»Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠΈΠ»Π° Π²Π΅ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΎΠΏΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π² ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π» Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΎ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π»ΠΈΡΡ Π΄Π²ΡΠΌΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ: Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠΈΠΈ (F = ma) ΠΈ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌ Π²ΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ (F = Gm1m2 / r2). Π Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΠΠ΅ΠΏΠ»Π΅ΡΠ°, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΊ Π‘ΠΎΠ»Π½Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅, ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°, Π½ΠΎ ΠΈ Π²ΡΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠΎΠΌ Π² Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π» ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΡΠΌΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ. Π’ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ»ΠΈ Π΄Π΅Π»Π°ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡ, ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΠ»ΠΈ Π»ΡΠ±ΡΠ΅ Π·Π°ΠΏΡΠΎΡΡ. Π‘ΠΈΠ»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π΅ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π»ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² 1846 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΡΠ°Π½Π΅Π΅ Π½Π΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»Π°Π½Π΅ΡΡ ΠΠ΅ΠΏΡΡΠ½, ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΎ Π·Π°ΡΠ°Π½Π΅Π΅ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΡΡΡΠΎΠ½Π° (ΠΠ΄Π°ΠΌΡ ΠΈ ΠΠ΅Π²Π΅ΡΡΠ΅). ΠΊΠ΅ΠΏΠ»Π΅Ρ Π½ΡΡΡΠΎΠ½ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ΅Ρ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠΈ Π²ΠΎΠ·ΡΠΎΡ Π½Π°ΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½Π° ΡΡΠ°Π»Π° ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π»ΠΎΠ½ΠΎΠΌ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π° Π² Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ. Π¨ΠΈΡΠΎΡΠ° ΠΎΡ Π²Π°ΡΠ° ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ, ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ (Π΄Π΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌ) Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΠ², Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°, Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°ΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ±Π΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Ρ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΠΊΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ, Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅, ΠΈ ΡΡΠΎ Π½Π°Π΄ΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ Π΅Π΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠΈ. ΠΡΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ «Π΄Π΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΠΠ°ΠΏΠ»Π°ΡΠ°», Π² ΠΏΠ°ΠΌΡΡΡ ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠΌ Π-Π‘. ΠΠ°ΠΏΠ»Π°ΡΠ΅, Π²Π½Π΅ΡΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π² Π½Π΅Π±Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΡ, ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΡ ΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΡ.
ΠΡΠ΅Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ ΠΎΠ± ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π» ΡΠ°ΠΌ ΠΠ°ΠΏΠ»Π°Ρ: «Π£ΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ Π±ΡΠ»ΠΈ Π±Ρ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π²ΡΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ, ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅Π²Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ, ΠΎΠ±Π½ΡΠ» Π±Ρ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ ΡΠ΅Π» ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠ°Π²Π½Π΅ Ρ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ². Π Π±ΡΠ΄ΡΡΠ΅Π΅, ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΠ΅Π΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π»ΠΎ Π±Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π΅Π³ΠΎ Π²Π·ΠΎΡΠΎΠΌ» .
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΡΠ° ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° — ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΊ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ» — ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»Π°ΡΡ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ, ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ, ΠΈΠ·-Π·Π° ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²ΡΡ , ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Π΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΡΠ°Π»ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΈΡ Π½Π΅ ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅, Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π» ΠΠΆ.Π. ΠΠ°ΠΊΡΠ²Π΅Π»Π».
ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ, Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π²., Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΌΠΈΡΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΎ. ΠΡΠ΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ, Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠ°, ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΈ Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π·Π°ΡΡΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎΠΌΡ, ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π» (ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ Π΄Π΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ°). ΠΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈΡΡΠΈΠ½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π΅ ΠΌΠΈΡΠ° ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ, Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½Ρ («ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ° — ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΠΈΡΡΠΈΠ½Ρ»), Π° Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ — ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΡΠΉ Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ (Ρ XVII Π²Π΅ΠΊΠ°, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ) ΠΈΠ· Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΠ»ΠΎΠΊ (Π΄Π΅Π΄ΡΠΊΡΠΈΡ). ΠΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ Π·Π΄Π΅ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅, ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π³Π»Π°Π²Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ²Π»ΡΠ»Π°ΡΡ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΡ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ, ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° ΠΎΡ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ² ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ.